زمینه و هدف:
نوسانات اقتصادی شامل دوره های رونق و رکود، از مهمترین موضوعاتی است که جهت تدوین برنامه ها و سیاست کلان اقتصادی بایستی مدنظر قرار گیرد. بر طبق تئوریهای اقتصادی و مطالعات صورت گرفته شرایط اقتصادی میتواند شرایط سلامت جامعه را تحت تاثیر قرار دهد. بهبود شرایط اقتصادی در بلندمدت موجب بهبود وضعیت سلامت میشود اما در کوتاه مدت الزاما اینگونه نیست. از اینرو در این مطالعه به بررسی اثر
نوسانات اقتصادی بر نرخ مرگ ومیر زیر یک سال و نرخ مرگ ومیر زیر پنج سال در بین کشورهای سند چشم انداز ایران 1404 در یک دوره زمانی پانزده ساله پرداخته شد.روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی -تحلیلی است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش کشورهای سند چشم انداز ایران 1404 در بازه زمانی 2000-2015 بوده و اطلاعات مربوط به هر یک از متغیرهای مطالعه از سایت بانک جهانی استخراج شده ا ست. پس از گروه بندی ک شورها بر ا ساس شاخص تو سعه انسانی به سه گروه، تخمین مدلها با ا ستفاده از رهیافت اقتصادسنجی داده های تابلویی و نرمافزار EViews نسخه ده صورت گرفت. در کنار
نوسانات اقتصادی اثر متغیرهای نرخ بیکاری، درصد
مخارج سلامت از درآمد ملی و نرخ شهرنشینی نیز بررسی شد.یافته ها: در گروه اول شامل کشورهای با شاخص توسعه انسانی خیلی بالا؛
نوسانات اقتصادی بر نرخ مرگ و میر زیر یک سال و نرخ مرگ ومیر زیر پنج سال اثر منفی داشت، اما
نرخ بیکاری و
مخارج سلامت با نرخ مرگ ومیر زیر یک سال و نرخ مرگ ومیر زیر پنج سال رابطه معناداری ندا شتند. در گروه دوم، شامل کشورهای با شاخص تو سعه انسانی بالا از جمله ایران؛ نو سانات اقتصادی و
مخارج سلامت با نرخ مرگ ومیر زیر یک سال و نرخ مرگ ومیر زیر پنج سال ارتباط معناداری نداشتند، اما
نرخ بیکاری اثر مثبت بر نرخ مرگ ومیر داشت. در گروه سوم شامل کشورهای با شاخص توسعه انسانی متوسط و پایین؛ نوسانات اقت صادی و
نرخ بیکاری اثر معناداری بر نرخ مرگ ومیر ندا شت اما
مخارج سلامت اثر منفی بر نرخ مرگ ومیر دا شت. همچنین افزایش شهرنشینی کاهش نرخ مرگ ومیر را در پی داشت.نتیجه گیری: اثر نو سانات اقتصادی و شاخصهای اجتماعی-اقتصادی بر نرخ مرگ ومیر با توجه به شاخص تو سعه انسانی متفاوت بود. با توجه به رابطه م ستقیم
نرخ بیکاری و نرخ مرگ ومیر در گروه دوم از جمله کشور ایران؛ رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال باعث بهبود شاخصهای سلامت میشود. همچنین
مخارج سلامت الزاما به بهبود شاخصهای سلامتی منجر نمیشود و باید به وجود زیرساختهای لازم و نظارت کافی نیز توجه شود.