شهرسازی اسلامی

شهر از جمله بارزترین و ملموس ترین جلوه های فرهنگ بشری است که با ارائه فضاهای عینی و قابل ادراک ، زمینه ساز حضور شهروندان در عرصه زندگی اجتماعی است . درک و شناخت سازمان فضایی شهر، سنگ زیر بنای وضعیت موجود است و تخمین دگرگونی های شهر فردا را ممکن می سازد. در شناخت سازمان فضایی و کالبدی شهر، علاوه بر بررسی عناصر کالبدی آن، نحوه ارتباط این عناصر در یک مجموعه منسجم و هدفمند مورد نظر است. موضوع نشان می دهد در بیشتر مطالبی که تاکنون ارائه گردیده، به صورت موردی به نکاتی در مورد شهرهای موجودی که مسلمانان در آنها زندگی می کنند و یا به برخی از اصول کلی اسلام اشاره شده است. اندیشمندان مسلمان کمتر به مطالعاتی پیرامون تعریفی شفاف از شهر اسلامی، شاخص سازی، نحوه اسلامی کردن و تبلور فیزیکی آموزه های دینی (به خصوص آنچه در قرآن کریم، نه جالبلاغه و دیگر احادیث معتبر آمده است) پرداخته اند. دین مبین اسلام که در بین ادیان الهی از کاملترین ادیان محسوب می شود؛ دارای آموزه های مفید و مثمر ثمری است که بلاشک می توان با مطالعه و تجزیه و تحلیل مطالب موجود، به معیارهای پسندیده ای در مورد برنامه ریزی و طراحی شهری دست یافت . همچنین موارد و مصداق های بسیاری در شهرهای سنتی ایرانی_اسلامی وجود دارد که می توان با مطالعه آنها به تبیین معیارهایی برای برنامه ریزی و طراحی شهری ایرانی _ اسلامی پرداخت . در این پژوهش از طریق روش توصیفی_تحلیلی نخست به مروری بر پیشینه مطالب ارائه شده در مورد شهر اسلامی و سپس به بررسی مصداق هایی موجود پرداخته شده است .

کلیدواژه ها:

اسلامی ، سازمان فضایی ، فضای شهری ، شهرسازی ، شهر آرمانی