بررسی تاثیر دبی انحرافی جریان بر مقدار رسوبات ورودی به آبگیرهای جانبی در قوس 180 درجه و شرایط هیدرولیکی اطراف لوله بر راندمان تله اندازی

بطور ایده­آل آبگیری از رودخانه بایستی در قوس خارجی پیچ صورت گیرد یعنی به فاصله کمی در پایین دست جایی که حداکثر انحناء قوس وجود دارد. در قوس خارجی آب عمق بیشتری دارد و بستر رودخانه به پایداری رسیده است. همچنین علت دیگر این امر حرکت بار بستر در محل انحناء رودخانه به طرف قوس داخلی میباشد که موجب کاهش غلظت رسوبات در قوس بیرونی میگردد. بطور کلی انتقال رسوب رودخانه به آبگیر و کانال انتقال، مشکلات عدیده ای را به همراه دارد که از جمله ترسیب آنها در کانال باعث کاهش ظرفیت و افزایش هزینه های نگهداری تاسیسات می شود. معمولا تلاش می گردد تا از ورود رسوبی که به صورت بار بستر در رودخانه ها حرکت می کند، به آبگیر جلوگیری شود که روش هایی چون افزایش تراز کف آبگیر، نصب دیواره های کف یا صفحات مستغرق برای دور کردن رسوب از حمل دهانه آبگیر از جمله این روش ها است. لوله گردابی از جمله سازه های جدا کننده رسوب بستر می باشد که در ابتدای کانال انتقال احداث می گردد این رسوبگیر به دلیل ابعاد کوچک و نصب راحت ، اقتصادی تر می باشد و می تواند بطور دائم مورد بهره برداری قرار گیرد. طراحی بهینه لوله گردابی مستلزم یافتن ابعادی است که بتواند راندمان تله اندازی را افزایش داد.در این مقاله مدل آزمایشگاهی 180 درجه با شعاع پیچشی (نسبت R/B=3) 3 و موقعیت آبگیری 115 درجه با زاویه آبگیری 45 درجه، ایجاد گردیده است تا تاثیر دبی انحرافی جریان بر مقدار رسوبات، راندمان تله اندازی و تاثیر شرایط هیدرولیکی اطراف لوله بر راندمان تله اندازی مورد بررسی قرار گیرد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که درصد رسوب ورودی به آبگیر به نسبت فرود جریان (نسبت عدد فرود آبگیر به عدد فرود کانال اصلی) بستگی دارد، به طوریکه با افزایش این نسبت ، درصد رسوب ورودی به آبگیر افزایش می یابد همچنین در خصوص راندمان تله اندازی لوله گردابی، با افزایش عدد فرود جریان بطورکلی راندمان تله اندازی کاهش می یابد.

کلیدواژه ها:

لوله گردابی ، رسوب ، نسبت فرود ، آبگیر ، راندمان تله اندازی