واکاوی پیوندهای بینامتنی پنجره های ارسی بناهای ایرانی و پارچه های دارایی شهر یزد

امروزه نظریه پردازان ادعا دارند که هر اثر هنری دارای معنای جداگانه و مستقل نیست و بر اساس این نظریه هیچ هنری بدون پیش زمینه و پیش متن نیست و هر هنری بر هنر دیگری استوار است و این یعنی بینامتنیت. به دیگر بیان بینامتنیت به بررسی میان دو متن (هنر) از نوع هم حضوری میپردازد. از همین حیث و با تکیه بر این نظرات در پژوهش پیش رو به بررسی بینامتنیت در دو حوزه معماری و منسوجات سنتی شهر یزد پرداختهایم. اما در نگاه اول ممکن است زمینه های معماری سنتی و منسوجات دستباف شهر یزدکاملا نامربوط و مستقل از یکدیگر به نظر برسند زیرا یکی از آنها نیروی محرکه ی صنعت پوشاک است و دیگری با محیط ساختمانی مرتبط است ولیکن با نگاهی ژرفتر بینامتنیتی در این دو مقوله دیده میشودمثلا. طراحی در هر دوی آنها تا حدود زیادی بر مبنای شرایط اقلیمی، هندسه، ریاضیات و ... شکل میگیرد و باعث نزدیکی هر چه بیشتر میان این دو حوزه میگردد. از همین رو در پژوهش حاضر با بهره گیری از شیوه توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانهای، با هدف بازنمایی بینامتنیت موجود در زمینه ی به کارگیری رنگهای مشابه در ارسی های معماری و پارچه های دارایی سنتی شهر یزد به تطببیق میان این دو حوزه پرداخته ایم و چگونگی پیوند میان این دو حیطه را از طریق نمونه های بررسی شده مورد سنجش قرار دادیم. از دستاوردهای اصلی این پژوهش تبیین اشتراکات میان دو حوزه صنعت نساجی و معماری سنتی شهر یزد با تاکید بر رنگهای به کار رفته در منسوجات دارایی و ارسیهای موجود در بناهای سنتی میباشد و در این خلال از رویکرد ژرار ژنت در باب مناسبات یک اثر هنری با دیگر آثار بهره میجوییم.

کلیدواژه ها:

بینامتنیت ، ژنت ، پنجره ارسی ، بناهای ایرانی ، پارچه های دارایی ، یزد