راهبردهای مقاوم سازی سازه ها

به طورکلی، استراتژی مقاومسازی شامل اجازه دادن به چارچوب ها یا قابهای مهاربندی شده ناقص جهت تکان خوردن در پایه های آنها بهمنظور کاهش نیروی وارده بر ساختار و اساس آنها است. در این راستا و به منظور بهسازی و مقاوم سازی لرزه ای ساختمانهای فولادی موجود بر اساس آخرین ویرایش آیین نامه های مرتبط، تفکر کنترل ارتعاش ورودی به سازه و پاسخ آن، تغییرات اساسی را در روند معمول مقاومسازی سازه ها در برابر زلزله ایجاد کرده است. در این تفکر بجای مقاومسازی سازه به عنوان تنها راه، وسایل و امکانات جنبی نصب میشوند تا همراه با سازه و به صورت یک مجموعه در برابر زلزله مقاومت کنند. این وسایل و امکانات، با رفتار خاص خود باعث بهبود پاسخ سازه به هنگام زمین لرزه میشوند. هدف از بهره مندی از سیستمهای کنترل ارتعاش، افزایش ایمنی سازه هنگام زلزله های شدید و کاهش خسارتهای سازهای و غیر سازهای در زلزله های متوسط و به طورکلی دستیابی به عملکرد مطلوب است. ازجمله مهمترین این سیستم ها، میتوان به سیستم میراگرها اشاره نمود. در این روش از استهلاک انرژی پسماند برای افزایش میرایی سیستم استفاده میشود. در این راستا با توجه به اهمیت موضوع، به ارزیابی رفتار و مقاومسازی لرزهای ساختمان فولادی موجود بر اساس آخرین ویرایش آیین نامه جدید 2800 و مبحث دهم، پرداخته میشود. با بررسی سوابق، مشاهده گردید در بیشتر پژوهش ها، برای ارزیابی لرزه ای سازه های فولادی موجود، از روشهای تحلیل های استاتیکی غیرخطی استفاده شده است و بهرهمندی از روش شبه استاتیکی و دینامیکی کمتر موردتوجه قرارگرفته است. بسیاری از ساختمانهای موجود بر اساس ضوابط ویرایش اول استاندارد 2800 آیین نامه طرح ساختمان ها در برابر زلزله، 1366 مصوب سال 1366 طراحی و اجرا شده اند. احتمال میرود که این سازه ها بر اساس ضوابط جدید آیین نامه 2800 ویرایش سوم آیین نامه طرح ساختمانها در برابر زلزله، 1386 و آیین نامه های معتبر به سازی لرزه ای، مانند FMEA 356 (FMEA, 2000) و دستورالعمل بهسازی لرزه ای معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری، 1390 از شکل پذیری کافی برخوردار نباشند و توانایی برآورده نمودن لرزهای سازه را نداشته باشند. پس به کارگیری روشهای مناسب بهسازی این سازه ها و تامین ایمنی جانبی ساکنین، ضرورت دارد. لذا بایستی به شناسایی اعضای آسیب پذیر و شناسایی میزان آسیب پذیری این سازه ها پرداخت تا بتوان کمک شایانی در انتخاب راهکار مناسب برای بهسازی لرزه ای اینگونه سازه ها ارائه نمود. تحلیل لرزهای سازه های مختلف اغلب با دو رویکرد استفاده از روش شبه استاتیک و روش دینامیکی قابل انجام است. روش شبه استاتیک روشی ساده و معمول در مطالعه پایداری لرزه ای سازه های مختلف بوده و بر اساس این روش بررسی پایداری سازه در مقابل زلزله با معادلسازی نیروی زلزله با یک نیروی ثابت افقی انجام میشود و بدین وسیله پایداری سازه در مقابل زلزله مورد ارزیابی قرار میگیرد.

کلیدواژه ها:

مقاوم سازی ، تحلیل دینامیکی ، روش تقویت موضعی.