نقش فضاهای بینابین در میزان انعطاف پذیری خانه های سنتی ایرانی

مطالعه و تحلیل نحوه سازماندهی فضایی در خانه های سنتی ما را به درک بهتر چگونگی تفکر طراحان این فضاها، چگونگی طراحی این فضاها و نظم و ساختاربندی فضایی سوق میدهد. سازماندهی فضایی در بناهای سنتی حکایت از نظم حسابشدهای دارد که امروزه در طراحی های ما مغفول مانده است. در این میان فضاهای رابط ازجمله عوامل تاثیرگذار بر سازماندهی فضایی بناهای سنتی و به طور خاص خانه ها بوده است.بر اساس تحقیقات انجام شده، فضای بینابین در بناهای سنتی، به دلیل ویژگی پویایی و انعطاف پذیری بالای خود همچون غشا سلول وظیفه دریافت، تفسیر، تغییر، تبدیل و تحول دادهها را داشته است. درحرکتی چرخشی، فضای بینابین با بهره گیری از مبانی و اصول حاکم بر روابط فضایی، بر چگونگی سازماندهی فضایی بناها، موثر بوده و در ادامه مجموعه های سازماندهی شده از طریق ویژگی های فضاییشان، در توسعه و تکامل فضاهای بینابینی تاثیرگذار شده اند.بنا بر ادعای این مقاله، فضاهای رابط و یا فضاهای بینابینی از هویتی مستقل و ثابت برخوردار بوده اند که عملکرد فضاهای پیرامون خود را تقویت و تحکیم میکنند. رابطه میان فضاهای پیرامونی با فضاهای بینابینی یک حرکت رفت و برگشتی و همیشه در جریان بوده و باعث همپوشانی فضاها به لحاظ معنایی، حرکتی، عملکردی، بصری، کالبدی، ساختاری شده است. نگارندگان این مفهوم هم پوشانی را به مفهوم انعطاف پذیری نزدیک میدانند، معتقدند که وجود فضاهای بینابین در خانه های سنتی باعث تقویت جریان مفهوم انعطاف پذیری در سازماندهی فضایی شده است. برای اثبات این مدعا، روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیل و با استناد به منابع کتابخانهای است. در قدم اول به پیشینه تحقیق میپردازیم و به تعریف فضاهای بینابینی و مفهوم انعطاف پذیری میپردازیم. در مرحله بعد، درصدد بررسی و تحلیل فضاهای بینابینی و جستجوی مفهوم انعطاف پذیری فضایی در پلان خانه های سنتی خواهیم بود.

کلیدواژه ها:

انعطافپذیری ، تداوم فضایی ، سیالیت فضایی ، انعطافپذیری فضایی فضای بینابینی ، فضای انعطافپذیر ، خانه سنتی ایرانی