صحت سنجی عملکرد ترسیم های متقاطع (کراس پلات ها) در تشخیص وشناسایی کانی های رسی در مقایسه با نتایج آزمایش پراش پرتوی ایکس: مطالعه موردی مخزن آسماری یکی از میادین نفتی ایران

حفاری چاه های نفت همواره با مشکلات عدیده ای نظیر ریزش دیواره چاه، تنگی چاه، گیر لوله ها، شکسته شدن سازند، فوران و هرزروی گل و ... روبرو بوده است. بطوریکه گاهی منجر به حفاری انحرافی (جهت دار) با صرف هزینه زیاد و یا متروکه شدن چاه می گردد. بخش عمده ای از این مشکلات، ناشی از وجود لایه های شیلی و مارنی می باشد که اکثرا در ارتباط با رفتار های فیزیکی و شیمیایی سنگ و نیز واکنش سنگ و سیال حفاری است. نکته مهمی که در ارائه هر نوع گل حفاری بایستی مورد توجه قرار گیرد شناسایی ترکیب و ساختار کانی های رسی لایه های شیلی است که از این حیث تا کنون روشهای آزمایشگاهی و غیر آزمایشگاهی زیادی برای حل این مسئله مطرح شده است. همچنین ازآنجایی که در ارزیابی های کنونی پتروفیزیک بصورت پیش فرض نوع رس را ایلیت یا ایلایت معرفی میکنیم و در صورت صحیح نبودن این فرض نتایج (محاسبات تخلخل و اشباع آب) با خطای چشم گیری همراه خواهد بود. لذا هدف اصلی در این مطالعه در ابتدا مقایسه روشهای مستقیم (نتایج XRD) و غیرمستقیم (نمودارهای Cossplot) شناسایی کانی های رسی و در مرحله بعد تشخیص انواع رس ها در مخزن آسماری میدان مارون بعنوان یک هدف کاربردی است. نتایج این مطالعه بیانگر عملکرد قابل قبول روش های نمودار محور در قیاس با شیوه های پرهزینه آزمایشگاهی می باشد. بخصوص اینکه دسترسی به نمونه سنگ مخزن و ازمایشگاهی، برای بسیاری از موارد ممکن است، میسر نباشد.

کلیدواژه ها:

کانی های رسی ، پراش پرتوی ایکس ، ترسیم های متقاطع ، ارزیابی پتروفیزیکی