نگاهی استراتژیک بر فناوری هسته ای ایران

موضوع فناوری هسته ای ایران یکی از مهمترین موضوعات استراتژیک جمهوری اسلامی ایران است. مقام معظم رهبری مقام معظم رهبری در سخنان خود بارها تاکید نموده اند که قضیه هسته ای از مظاهر دفاع از عزت، اعتمادبه نفس، ایستادگی (بیانات در دیدار با فرماندهان ارشد نظامی جمهوری اسلامی ایران) 14 / 1/ 1390 ملت ایران بوده که دستیابی به آن کاری بزرگ تر از ملی شدن نفت (بیانات در دیدار با هزاران نفر از زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی1386/1/1) او به منظور توسعه کشور (بیانات در دیدار با مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی و به عنوان دستاوردی بومی، مایه افتخار ملت ایران و دنیای اسلام می باشد (بیانات در دیدار با مردم قم 1385/10/18) و فقط مسئله ی امروز کشور ما نیست بلکه مسئله ی آینده و سرنوشت کشور ماست.جمهوری اسلامی ایران سالهاست در مساله فناوری هسته ای، درگیر منازعه ای پیچیده و طاقت فرسا با جامعه بین الملل شده است. شکل گیری 1+5، ارسال پرونده هسته ای ایران از آژانس بین المللی هسته ای به شورای امنیت، و تغییر سیاست های خارجی (و حتی داخلی) و دیپلماسی های متفاوت دولت های هشتم، نهم، دهم، یازدهم و دوازدهم در خصوص انرژی هسته ای، نقش آفرینی نهادهایی چون ایپک، تغییر جایگاه این فناوری در ایران از موضوعی با ماهیت اقتصادی و فناوری به موضوعی امنیتی و هویتی، و تفاوت نگرشی مختلف تصمیم سازان کشور در خصوص ضرورت تقویت قابلیت های کشور تاثیری بسزا در روند تعاملات کشور با 1+5، آژانس بین المللی هسته ای و شورای امنیت و پبرو آن منازعه اتمی داشته است. سلطانی نژاد (1393) با استفاده از نظریه روانشناسی اجتماعی، دلیل راه یافتن دغدغه های هویتی ایران به منازعه هسته ای را رقابت هویتی میان ایران و غرب می داند. به این ترتیب که رقابت هویتی میان ایران و غرب، مخالفت غرب با تکمیل چرخه سوخت هسته ای و غنی سازی اورانیوم در داخل ایران را از نظر هویتی برای ایران دارای اهمیت ساخته و آن را به تلاش برای احقاق حقوق هسته ای خود، باوجود تحریم ها و تهدید ها مصمم گردانده است.