ارائه مدل مفهومی مشارکت های مردمی کشاورزان در مدیریت منابع آب زیرزمینی

چگونگی مدیریت منابع آب زیرزمینی حوزه کشاورزی در ایران مسئله ای است که باید با مشارکت کشاورزان و بهره برداران آب تصمیم گیری شود زیرا، کشاورزان مصرف کنندگان اصلی منابع آب بوده و نقش کلیدی در مدیریت مشارکتی آن خواهند داشت لذا، توسعه بهره گیری از فناوری های مدرن کشاورزی و مشارکت کشاورزان در بهره برداری از منابع آب را می توان دو رکن اساسی موفقیت در مدیریت منابع آب زیرزمینی دانست. تحقیق حاضر، با هدف دستیابی به الگوی مفهومی، تلاش می نماید که با جمع آوری مستندات مرتبط و کدگذاری مفاهیم با رویکردی داده بنیاد (کدگذاری باز و محوری توسط نرم افزار مکس کیودا)، ضمن مقوله سازی و خوشه بندی های لازم، شاخص های مشارکت های مردمی کشاورزان در مدیریت منابع آب زیرزمینی را در 5 محور اصلی دلایل لزوم، زمینه های موردنیاز، عوامل مداخله گر، راهبردهای موردنیاز و پیامدها احصاء و مدل مفهومی مربوطه را ارائه نماید. نتایج تحقیق نشان داد که، 7 راهبرد مدیریت هوشمند عرضه (تامین) و تقاضا (مصرف)عرضه، بهره گیری از تشکل های مردم نهاد و غیردولتی کشاورزان، اندازه گیری مداوم و نظارت بر میزان برداشت آب از سفره های زیرزمینی، جلب مشارکت کشاورزان در ایجاد و توسعه کشاورزی مدرن، تقسیم و توزیع آب کشاورزی بر اساس عدالت و افزایش راندمان آبیاری، اعمال مدیریت مشارکتی در امور توسعه زیرساختی و تولیدی محصولات کشاورزی، تغییر الگوی کشت و بهره برداری بهینه از منابع آب را می توان به منظور ایجاد مشارکت های مردمی کشاورزان در مدیریت منابع آب زیرزمینی مورد توجه قرار داد و در این راستا نیز، زمینه های لازم را ایجاد و تمهیدات برای کنترل اثرات عوامل مداخله گر اندیشید (احصاء شده در تحقیق، طبق مدل مفهومی).

کلیدواژه ها:

مشارکت های مردمی کشاورزان ، مدیریت منابع آب زیرزمینی ، مدل مفهومی