تاملی بر تزئینات و کتیبه های قرآنی در معماری اسلامی ( مطالعه موردی آرامگاه گنبد سبز مشهد )

آرامگاه گنبد سبز در مشهد یکی از زیارتگاه های تاریخی دوره صفویه است که از لحاظ فن معماری و آرایه های تزئینی و نوشتاری قابل توجه و تحسین می باشد. هدف از این پژوهش بررسی و شناخت کتیبه های خوشنویسی و نقوش تزئینی این آرامگاه است. نوشتار حاضر به دنبال پاسخ هایی در مورد ساختار و نوع خط در کتیبه ها و آرایه های تزئینی موجود در بنا بوده که برای دستیابی بدان از رویکردی کیفی و روش تاریخی، توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای و تحقیقات میدانی اطلاعات جمع آوری شده است. براساس یافته ها، در آرامگاه گنبد سبز کتیبه های خوشنویسی در کنار نقوش تزئینی گیاهی و هندسی جلوه نمایی کرده اند لیکن هنرمندان صفوی با الهام از طبیعت نقوش را با ترکیبات خلاقانه بر پهنه کاشی ها و اجرها ترسیم نموده و همچنین با توجه به کاربرد معنوی مکان، آیات قرآنی و احادیث را با تبحر تمام و بدور از تکلف در فضاهای داخلی و خارجی بنا بر کتیبه ها جای داده اند. در نتیجه به زیبایی تمام عقاید ، جاودانگی، اصالت و خلوص در برابر باری تعالی را در این فضای مقدس بازتاب می کند

کلیدواژه ها:

آرامگاه گنبد سبز ، دوره صفویه ، تزئینات ، کتیبه نگاری ، خوشنویسی۔