مطالعه تطبیقی نقوش اشیاء باستانی تپه مارلیک رودبار و نقشمایه های دست بافت های ابریشمی گیلان

داده های باستان شناسی، نمایه ای از فرهنگ مادی و معنوی مردمان یک محدوده مکانی (جغرافیا) در یک بازه زمانی (تاریخ) محسوب می شوند. هنر به دلیل هویت رسانا در ذات خود، مهمترین پارامتر مطالعه تطبیقی دیروز و امروز یک جغرافیاست. تپه مارلیک واقع در استان گیلان نمادی از هویت تاریخی این جغرافیا محسوب می شود. در کاوش های باستان شناسی این منطقه اشیای بسیار نفیسی از عصر آهن یافت شده است که پس از بررسی دو بعدی و حجمی این آثار باستانی از روی نقوش به کار رفته بر روی اشیا درمی یابیم که هنروران در دوره باستان به آفرینش نمادها و اسطوره ها در این اشیا پرداخته اند و در آنها زایش و باروری، زندگی جاودانه و رهایی از مرگ نقش مایه های باستانی را شکل می دهد. از سویی دیگر ابریشم نیز با ارزش ترین کالای گیلان در طول تاریخ اجتماعی این سرزمین محسوب می شود؛ نقش مایه های دست بافت های ابریشمی متاثر از معیشت مردمان گیلان و در بستر جغرافیای طبیعی آن شکل گرفته است. همچنین نقش - مایه های به کار رفته در دست بافت های ابریشمی نیز نمادی از رنگ، زایش و باروری را در خود جای داده اند. مقاله پیش رو در نظر دارد با مطالعه تطبیقی نقوش اشیای بدست آمده در حفاری های تپه مارلیک رودبار که بقایایی از عصر آهن می باشند و نقش مایه های دست بافت های ابریشمی گیلان به این پرسش پاسخ گوید که آیا در نقش مایه های دست بافتهای ابریشمی گیلان مشترکاتی با نقوش باستانی تپه مارلیک رودبار وجود دارد فرضیه بر این است که دست بافت های ابریشمی گیلان و نقوش اشیای باستانی تپه مارلیک تحت تاثیر یک فرهنگ و شکل گیری در یک جغرافیا با یکدیگر شباهت دارند. شیوه کار در این پژوهش، بر مبنای تمرکز بر نمادگرایی استوار است و روش تحقیق به کار رفته مطالعه کتابخانه ای مبتنی بر تحلیلی تاریخی و مردم شناسی است. تصاویر با مراجعه به کتاب ها و مقالات و بازدید از موزه جمع آوری شده اند. با توجه به جداول تنظیم شده در این مطالعه تطبیقی به نظر می رسد هنرهای دستی میراث معنوی تاریخ اجتماعی محسوب می شوند که توانسته اند پیوندی میان بازه های زمانی زندگی بشر ایجاد نمایند

کلیدواژه ها:

تپه مارلیک ، دست بافت های ابریشمی ، رودبار ، گیلان ، نقش مایه های باستانی