عملکرد مدل SWAT جهت بررسی تاثیرات تغییر اقلیم بر منابع آب آبی و سبز و سازه های هیدرولیکی موجود در حوضه آبخیز رودخانه کشف رود

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: همایش ملی توسعه پایدار (با رویکرد فرصت ها و چالش های سرمایه گذاری در منطقه ترشیز)
  • کد COI اختصاصی: TORSHIZ01_032
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 788
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امیرحسین آقاخانی افشار

دکتری عمران گرایش سازههای هیدرولیکی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه تبریز

هادی معماریان خلیل آباد

دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند و رئیس مرکز آموزش عالی کاشمر

چکیده

چرخه هیدرولوژی در حوضه های آبخیز و همچنین منابع آب در دسترس (شامل آب آبی و سبز) در مناطق مختلف جهان به شدت تحت تاثیر تغییرات اقلیم و الگوهای بارشی قرار دارند و از طرف دیگر تخمین مناسب مولفه های هیدرولوژیکی حوضه رودخانه ها، چالشی بزرگ را برای مدیران و برنامه ریزان منابع آب فراهم نموده است. در تحقیق حاضر، اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب آبی و سبز در حوضه رودخانه بزرگ کشف رود در شمال شرق ایران با استفاده از مدل ارزیابی آب و خاک (SWAT) در ترکیب با الگوریتم واسنجی تکامل تفاضلی تطبیقی متروپولیس (DREAM-ZS) و همچنین مدل اقلیمی گزارش هیات بین الدول تغییر اقلیم بنام MIROC-ESM و تحت دو سناریوی حدی انتشار 6/2 و 5/8 و در آینده نزدیک (2042-2014) مورد بررسی قرار گرفت. پنج معیار ارزیابی شامل P-factor، d-factor، NS، TUI و ADA نیز جهت شناسایی بهترین پارامترهای عدم قطعیت در دوره زمانی گذشته (2011-2001) مورد استفاده قرار گرفت. نتایج معیارهای ارزیابی نشان داد که الگوریتم DREAM-ZS عملکردی رضایت بخشی از خود نشان داده و به نحو مناسبی عدم قطعیت ها را کاهش می دهد (مقادیر متوسط ضرایب ارزیابی به ترتیب برابر 95/0، 7/2، 71/0، 42/0 و 22/0 می باشد). لذا، مقادیر پارامترهای بهینه شده توسط الگوریتم فوق را می توان جهت بررسی منابع آب آبی و سبز در آینده بکار گرفت. نتایج حاصل از مقادیر میانگین بلند مدت سالیانه نشان داد که مقادیر آب آبی و جریان آب سبز در سناریوی انتشار 5/8 نسبت به سناریوی انتشار 6/2 به ترتیب به میزان 3/36 و 7/5 درصد افزایش و مولفه ذخیره آب سبز به میزان 8/23 درصد کاهش می یابد. همچنین در زیرحوضه سدهای طرق و کارده نیز سد کارده رواناب بیشتری را در هر دوسناریوی انتشار تولید می نماید. بنابراین، در آینده نزدیک و تحت سناریوی انتشار 5/8 احتمالا شاهد بهتری از شرایط حوضه آبخیز کشف رود نسبت به سناریوی دیگر خواهیم بود.

کلیدواژه ها

SWAT، الگوریتم DREAM-ZS، گزارش پنجم هیات بین الدول تغییر اقلیم، مدل MIROC-ESM

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.