تحلیل فقهی ریسک سفته بازانه و رابطه آن با غرر

پذیرش ضابطه ی جهل منتهی به خطر از سوی اکثریت فقیهان امامیه، منطبق بر مفهوم ارائه شده از ریسک در ادبیات اقتصادی است.بدین معنا که مفهوم ریسک تجاری در لسان اقتصاد دانان ، به طور ضمنی، ناظر بر نوعی مخاطره و عدم اطمینان نسبت به نتایج حاصل از معاملات، بوده و وقوع ضرر، یکی از آثار نامطلوب و محتمل آن است. لذا ،به نظر می رسد غرر با ریسک، اختلاط مفهومی دارد. این پژوهش، ضمن تحلیل مبنای ریسک در سفته بازی، به دنبال تبیین این مساله است که میان ریسک موجود در معاملات سفته بازانه با غرر منهی در شرع،چه نسبتی وجود دارد در تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی نشان داده خواهد شد: اولا مقتضای مبنای فقهی تسری غرر از شرط به عوضین ،غرری بودن هر گونه فعالیت اقتصادی مبتنی بر ریسک سفته بازانه است ؛مشروط بر این که به تغییر مصنوعی قیمت کالا یا اوراق بهادار منجر شود. ثانیا اگر ریسک سفته بازانه،ضابطه مند و مبتنی بر محاسبات علمی،عقلی و عرفی باشد، با مفهوم غرر منهی، رابطه تباین خواهد داشت و در صورتی که ریسک سفته بازانه را مترادف با عدم اطمینان در سرمایه گذاری بدانیم ،در این صورت با غرر،رابطه عموم و خصوص مطلق خواهد داشت.

کلیدواژه ها:

ریسک ، سفته بازی ، غرر ، عدم اطمینان