همسانی و مشابهت فرزندکشی در داستان رستم و سهراب شاهنامه و کوهولین و کانالاخ ( ایرلند)

رویارویی پدر و پسر از جمله موتیف هایی است که در بسیاری از اسطوره ها، آثار حماسی، افسانه ها، قصه های عامیانه و یا حتی در روایت های مذهبی ایران و جهان دیده می شود. بستر این رویارویی عموما نوع ادبی حماسه است افسانه ها و اسطوره ها، گذشته ملت ها را تشکیل می دهند. اساطیر جهان با یکدیگر همسانی و مشابهت دارند و گاهی نیز در جهت مخالف هم قرار می گیرند. یکی از مباحث شگفت اسطوره ها، تراژدی است که این مقاله به مبحث تراژدی فرزندکشی می پردازد، یکی از راه های شناخت فرهنگ، اندیشه، ذوق، عاطفه، آرزوها، باورها و عقاید ملت ها تطبیق آثار ادبی زبان های مختلف است. در بررسی اساطیر جهان به افسانه هایی برمی خوریم که مضمون آن ها نبرد پدر و پسر است. بعضی از این اسطوره ها به پدرکشی و بعضی دیگر به پسرکشی می انجامند؛ اما بخشی از آن ها مطابق با خواست مخاطبان داستان- که دوست دارند فرجامی نیکو برای قهرمان داستان رقم بخورد- طرح ریزی شده اند. وجود شباهت های زیاد بین این قبیل داستان ها سوالی را مطرح می کند که آیا این مضمون، خاستگاه واحدی داشته یا داستان بومی هر کشور است. این مقاله، به روش توصیفی - تحلیلی به بررسی پسرکشی در داستان های رستم و سهراب شاهنامه و کوهولین و کانالاخ ایرلند می پردازد. صرف نظر از اختلافات جزئی که در آغاز و پایان داستان ها وجود دارد، درصد بالای تشابهات آن ها این ذهنیت را القا می کند که داستان کوهولین و کانالاخ براساس شاهنامه فردوسی پرداخته شده است. نتایج حاصل از پژوهش موید این ادعاست که دو داستان در آغاز، شخصیت پردازی، تولد اسب، یافتن سلاح جنگی، نخستین نبرد، سفرها، پنهان داشتن نام، جا گذاشتن نشان، ناتوانی شناخت فرزند، دعوت به مبارزه از جانب پدر و در نهایت مرگ تراژیک فرزند با هم همسان هستند.

کلیدواژه ها:

پسرکشی ، رستم ، سهراب ، ایرلند ، کوهولین