تجلی برخی مضامین قلندرانه در مصیبت نامه عطار

شعر قلندری که بارزترین وجه آن مبارزه با ریاکاری و زهد خشک در سایه تغییر معانی کلمات و در زبانی خاص و عاشقانه است نخستین بار توسط سنایی در ادبیات فارسی ظهور یافت و در آثار عطار به صورت گسترده مورد توجه قرار گرفت. مصیبت نامه عطار به عنوان یکی از مهمترین آثار وی تجلی گاه برخی از مضامین قلندرانه است. این مضامین که در آن بی بند و باری و بی توجهی به آداب و رسوم مورد نظر است و گاه رنگ و بوی کفرآمیز دارد و منافی عرف شرعی است بیشتر از زبان مجذوبان و دیوانگان مطرح می شود. مهمترین این مضامین در سه محور کلی: ایجاد تردید در نظام احسن آفرینش و بی عدالتی در ارکان جهان هستی ، نکته گیری بر توزیع ناعادلانه ثروت و وجود اختلافات عمیق طبقاتی و انتقاد از وجود شرور و بلاها در جهان هستی است. در مقاله حاضر ، سعی بر اینست تا رویکردهای سه گانه فوق بر اساس دیدگاه های عطار در مصیبت نامه بررسی شود.

کلیدواژه ها:

عطار ، مصیبت نامه ، شعر قلندری ، دیوانگان