مقایسه عوامل تاثیر گذار در برنامه ریزی شهری در شهر تهران

امروزه زیست پذیری شهری و کیفیت زندگی به عنوان کلیدی ترین مفهوم در برنامه ریزی شهری می باشد. در حال حاضر مفهوم توسعه و زیست پذیری پایدار از جمله مفاهیم نوین در کشورهای توسعه یافته است. شهر تهران به دلیل رشد فزاینده جمعیت بخصوص از سه دهه گذشته شاهد فضاهای نابرابر شهری بوده، به طوری که مناطق این شهر روند نابرابری از لحاظ برخورداری از شاخص های موثر برنامه ریزی شهری در زیست پذیری نشان می دهند. بنابراین ضرورت و اهمیت بحث توسعه پایدار امروزه در شهرها کاملا نمایان است. شاخص های موثر برنامه ریزی شهری در زیست پذیری به طور کلی به چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی تقسیم می شود؛ که هر کدام شاخص های جداگانه ای دارند. هدف این پژوهش سنجش و ارزیابی شاخص های موثر برنامه ریزی شهری در زیست پذیری شهر تهران با رویکرد توسعه پایدار است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی با هدف کاربردی می باشد. داده های مورد نیاز برای تحلیل با استفاده از پرسشنامه گرد آوری که روایی آن بصورت صوری و پایایی آن با آلفای کرونباخ . 841.0 به تایید رسیده است.جامعه آماری مورد مطالعه شامل دو گروه شهروندان و متخصصین کارشناسان می باشد. در آخر شرایط زیست پذیری با توجه به شاخص های در نظر گرفته شده با بهره گیری از نرم افزارهای ( ARCGIS, SPSS و آزمون های آماری ks ، تی تک نمونه ای، دانکن و تحلیل واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. برای وزن دهی به معیارها و زیرمعیارها از تکنیک آنتروپی شانون، برای رتبه بندی مناطق از مدل های تصمیم گیری چند معیاره استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل آماری تی تک نمونه ای نشان می دهد، شاخص کالبدی با میانگین 360 ، در بین ابعاد و مولفه های زیست پذیری در سطح مطلوب تری می باشد. همچنین تحلیل واریانس یک طرفه نشان می دهد، تفاوت معناداری میان مناطق شهر تهران به لحاظ برخورداری از شاخص های زیست پذیری وجود دارد؛ به طوری که آزمون دانکن این تفاوت معناداری را در چند سطح شناسایی کرده اند به طور کلی می توان گفت که بر اساس 4 شاخص پژوهش، منطقه 1 شهر تهران وضعیت مطلوب تری دارد. در مقابل منطقه 19 به لحاظ زیست پذیری شرایط نامطلوب تری نسبت به سایر مناطق دارا می باشد

کلیدواژه ها:

زیست پذیری ، توسعه پایدار ، توسعه پایدار شهری ، شاخص های موثر برنامه ریزی شهری ، شهر تهران