روش شناسی تفسیر من وحی القرآن

شیعیان از آغاز تاریخ، خود نقش چشمگیری در تبیین تفسیر وحی آسمانی (قرآن) داشته اند و تالیفات شیعیان در تفسیر بسیار زیاد است. یکی از این تفاسیر قرن معاصر که به قلم یکی از عالمان فرهنگ اسلامی به زبان عربی و با نثری شیوا نگاشته شده است، تفسیرمن وحی القرآن نوشته محمدحسین فضل الله، مرد مبارز و نگهبان ایمان و پرچم دار پرچم حق خواهی لبنان است. ایشان قرآن را به عنوان یک پیام از طرف خداوند برای انسان می داند تا انسان را در زندگی فردی و اجتماعی به مطلوب برساند. از این رو فضل الله با یک دید اجتماعی _ تربیتی به آیات قرآن می نگرد، و به تفسیر آیات می پردازد. سبک سیاق و هدف قرآن کریم، ایجاد جامعه و امتی مومن و آگاه است که در سراسر تفسیر ایشان می توان به این ویژگی پی برد. تفسیر ایشان به دلیل نگرش هدایتی که دارد، کمتر از احادیث کمک گرفته و استفاده از آن خیلی غالب نیست. ایشان در تفسیر خود نگاه ویژه ای به تفسیر المیزان داشته است و قرآن را فقط مختص به فرهنگ و زمان نزول نمی داند، بلکه هدف از نزول آن را به تکامل رساندن بشر می داند. ایشان در سراسر تفسیرش می خواهد به انسان بفهماند که قرآن کتاب زندگی است؛ کتابی که چگونه زیستن را به ما می آموزد. از این رو با توجه به اجتماعی بودن تفسیر، نگرش مفسر یک نگرش واقع گرایانه و اجتماعی است و در صدد این نیست که فقط به تفسیر اجمالی و فضای نزول، اعراب کلمات و روایات بیان شده ذیل آیات بپردازد. بلکه به طور اجتهادی و با استفاده از عقل، به موضوعاتی که در جامعه امروزی مطرح می شود پرداخته است. او حتی از قصص قرآن نیز نکات تربیتی و اجتماعی فراوانی را استخراج می کند. ایشان به مسائل علوم قرآنی نیز که همواره در بین دانشمندان علوم قرآن جهان اختلاف نظر وجود دارد، همچون استاد گرانقدرش آیت الله خویی توجه داشته است و نظرات خویش را به طور قاطع و با ذکر علت بیان کرده است

کلیدواژه ها:

قرآن ، تفسیر ، تفسیر اجتماعی