مقاله کوتاه علمی: معرفی یک سامانه جدید برای سنجش حجم دنبه در گوسفند

اگرچه دنبه گوسفندان دنبه دار در گذشته دارای مزایایی نظیر تامین انرژی برای کار، سرخ کردن مواد برای افزایش ماندگاری و یک منبع ارزشمند ذخیره انرژی برای خشکسالی و مهاجرت عشایر بوده است؛ ولی در حال حاضر به دلیل ماشینی شدن زندگی، وجود دنبه و بویژه بزرگ بودن اندازه آن، به عنوان یک چالش مطرح می باشد، لذا تولید دنبه با منافع ملی، اقتصاد تولید کننده و سلامت مصرف کننده مغایرت دارد. با توجیه این موضوع که مقدار خوراک موردنیاز برای ذخیره چربی در دنبه گوسفندان بومی زیاد است و الگوی مردم از مصرف چربی به مصرف گوشت لخم در حال تغییر است، اقداماتی برای کاهش اندازه دنبه یا حذف آن با استفاده از قطع فیزیکی توسط حلقه های لاستیکی و دورگ گیری با نژاد دم دار زل انجام شده است. برآیند تحقیقات انجام شده آن است که برای کاهش اندازه دنبه باید انتخاب ژنتیکی در درون نژادهای دنبه دار اجرا گردد. برای این منظور لازم است رکورد وزن دنبه حیوان وجود داشته باشد. برای دسترسی به وزن دقیق دنبه یک گوسفند، نیاز به کشتار آن می باشد. در چنین وضعیتی دام نمی­تواند در برنامه انتخاب استفاده شود، بنابراین باید با استفاده از مدل های رگرسیون به تخمین وزن دنبه در دام زنده اقدام نمود. تا کنون دو تحقیق برای پیش بینی وزن دنبه با استفاده از ابعاد مختلف دنبه بر روی نژاد لری بختیاری انجام شده است. به نظر می رسد بهترین روش برای پیش بینی وزن دنبه، بدست آوردن حجم دنبه و سپس پیدا کردن رابطه ریاضی بین حجم دنبه و وزن دنبه می باشد. این وضعیت سبب کاهش تعداد متغیرهای مستقل و ترکیب کلیه آنها در یک متغیر و برآورد دقیق وزن دنبه می شود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که ضریب تبیین مدل در این روش 96/0 بود که نسبت به ضریب تبیین مدل حاصل از سایر روشها حدود 34/0-14/0 بهبود یافته است.

کلیدواژه ها:

حجم دنبه ، دستگاه اندازه گیری ، چگالی چربی ، پیش بینی ، گوسفند