سنجش الگوریتم های بارش ابر طیفی و چند طیفی ماهواره ای در شبیه سازی رواناب ماهانه رودخانه کلم با استفاده از مدل ارزیابی آب و خاک موسوم به SWAT

برآورد دقیق رواناب یک عملیات محوری در زمینه مدیریت منابع آب محسوب می شود و پیش بینی آن برای بهره برداری مطلوب از یک سیستم هیدرولوژیکی نقش مهمی دارد که معمولا انجام این مهم با توسل به مدل های مختلف هیدرولوژیکی صورت می گیرد. محاسباتی که برای بارش متداول است، در بیشتر نقاط جهان، برای تعیین خصوصیات کلی بارش کافی نمی باشند. زیرا محاسبات بارش از روش مشاهدات زمینی به صورت نطقه ای انجام می شود در حالی که بارش خود یک پدیده جوی است. پیشرفت های اخیر فناوری های سنجش از دور ماهواره ای پتانسیل جدید برای برآورد دقیق تر بارندگی در نواحی که اندازه گیری های زمینی محدود هستند، ایجاد کرده است. در تحقیق حاضر از داده های بارش سنجش از دور و مدل SWAT برای شبیه سازی رواناب ماهانه حوزه آبخیز کلم در استان هرمزگان استفاده شد. هدف اصلی این تحقیق ارزیابی دقت مدل و همچنین برآورد دقت الگوریتم های بارش ابر طیفی و چند طیفی سنجش از دوری است. در ابتدا داده های لازم شامل داده های بارش ماهواره طرح اندازه گیری بارش استوا موسوم به TRMM و طرح اقلیم شناسی بارش جهانی موسوم به GPCP، دما، رطوبت نسبی، سرعت باد، تشعشع خورشیدی از سال 1998 تا 2012 از ایستگاه های موردنظر استخراج گردید همچنین نقشه خاک، کاربری اراضی و مدل رقومی ارتفاعی منطقه متناسب با فرمت مدل تهیه شدند. از سال 2001 تا 2009 برای واسنجی و از سال 2010 تا 2012 برای صحت سنجی در نظر گرفته شد. در نهایت مقادیر پارامترهای نش ساتکلیف و ضریب تعیین برای ماهواره TRMM و پایگاه بارشی GPCP به ترتیب برابر 0/41 و 0/32 و در دوره صحت سنجی برابر 0/52 و 0/10 برآورد گردید. این نتایج حاکی از آن است که مدل داده های ماهواره TRMM را رضایت بخش و قابل قبول شبیه سازی کرده اما در مورد شبیه سازی GPCP به خوبی صورت نگرفته است.

کلیدواژه ها:

شبیه سازی ، مدل ارزیابی آب و خاک ، الگوریتم های بارش ابر طیفی و چند طیفی ، نش ساتکلیف ، رواناب