جایگاه زبان رسمی و معیار در ادبیات فارسی

آثار منظوم ومنثور فارسی نو(دری)چند مشخصه اصلی و دارد _ 1 زبانی منفک از فارسی میانه و جدا از زبان قدیمی مادر _2 وجود زبانی معیارنوشتاری که طی قرون متمادی و مناطق جغرافیایی ثابت است _ 3 زبان خاص و متمایز لهجه های فارسی مراکز فارس نشین و لهجه های مناطقی که بعنوان خاستگاه زبان فارسی معرفی میشوند. _ 4 دوره ای متوالی اوج وحضیض که زبانشناسان آنرا تغییر و تحول مینامند. این چهار ویژگی از نخستین آثار زبان و ادبیات فارسی تا قرن معاصر قابلیت رهگیری و بررسی دارد.شاعران هرگزشاه یا امیری را به لهجه نستوده اند حتی اگر ممدوح فردی عامی و بیسواد بوده و مقتضای حال این بوده که او را به همان زبان عامیانه یا لهجه خودش بستایند، شاعران و نویسندگان همیشه از زبان رسمی بهره گرفته اند، یعنی فارسی دری رسمی که فضلا و علما آن را صحه می گذاشتند ولو ممدوح آن را به خوبی درنیابد، این لهجه کدام است منطقا این لهجه باید اعتباری بیش از دیگر لهجه ها داشته باشد(وحیدیان،(1382تاجیکی مشترک از لحاظ فونیم شناسی ،دستوری ،واژه ها و عبارت پردازی تفاوتهای نسبتا زیادی با زبان فارسی ایران دارد( .اشمیت ولازارد1989م) کج و موج خوانی محافل اکادمیک و با هدف کشاندن خاستکاه این زبان به شرق ایران و ماورانهر صورت میگیرد . اما لهجه شیرین فروسی و رودکی رساتر از آن است که با این نوع غلط خوانیهای عامدانه بتوان لهجه ای غیر از آنچه هست به آنها تحمیل کرد. فارسی(دری)به وقت خود و برای کتابت و مسائل درباری و اداری ایجاد شده بود. چنانچه حتی امروز نیز فارسی کتابی در حد یک زبان دیوانی و مصنوع بوده و ارتباط چندانی با صورت گفتاری خود ندارد. اساسا شکل نوشتاری فارسی، یا زبان دری، زبان مادری هیچ کس نیست. صورتهای دیگری از زبان در گوشه کنار وجود داشت از قدیم الایام شکل وشمایل تقریبا مشابه شکی فعلی را داشته و زبان رایج آن نیز کمابیش همان بوده که امروزه از رادیو تهران پخش میشود ! ( هادی،(133

کلیدواژه ها:

ادبیات فارسی ، لهجه