پیوند تاریخ نگاری و نثر فارسی در عصر مغول؛ با تاکید بر تاریخ جهانگشا و جامع التواریخ

یکی از مشخصه های تاریخ نگاری در عصر مغول، کاربرد زبان فارسی است. پس از سقوط دستگاه دیرینه خلافت، عربی-نویسی رو به ضعف نهاد؛ علاوه بر این به دلیل ناکارآمدی زبان مغولی و خط اویغوری، زبان فارسی که زبان دیوانیان عصر ایلخانان بود در تاریخ این دوره راه باز کرد و به پایه ای درخشان دست یافت. از دیگر علل پیشرفت فرهنگ و زبان در این عصر، توجه به نقش و جایگاه خاندانهای ایرانی در دیوانخانه در جهت حفظ و پیوند میان هویت ایرانی-اسلامی و سنت تاریخنگاری است. ورود شخصیتهای فرهیخته ای چون خواجه نصیرالدین طوسی و خاندانهای فاضلی چون جوینی و رشیدی به دستگاه دولت و قرار گرفتن در راس امور سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و نگارش آثاری گرانقدر در جهت توجه به هویت ایرانی- اسلامی خود زمینه ساز پیشرفت دانش و هنر شد. در مقاله حاضر تلاش شده تا با روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از داده های تاریخی به نقش و جایگاه خاندانهای دیوانی بر رشد تاریخ نگاری در عصر ایلخانی پرداخته شود.

کلیدواژه ها:

تاریخ نگاری ، مغول ، تاریخ جهانگشا ، جامع التواریخ.