بررسی جامعه شناختی ماجرای دسیسه بوسهل زوزنی در باب آلتونتاش خوارزمشاه از تاریخ بیهقی
محل انتشار: مجله نثر پژوهی ادب فارسی، دوره: 20، شماره: 42
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 696
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JLL-20-42_002
تاریخ نمایه سازی: 19 تیر 1398
چکیده مقاله:
نگرش جامعهشناختی به ادبیات با تکیه بر اثری تاریخی – ادبی، موضوع نوشتار حاضر است. بنیاد نقد اجتماعی بر این فکر استوار است که اثر ادبی همواره محصول و مولود حیات اجتماعی است و ادراک درست و دقیق آن جز با دریافت دلایل و نتایج حوادث اجتماعی، میسر نیست. تواناییهای نهفتهای که در روابط افراد جامعه است و باعث قوام اجتماع میشود، در این هنگامه پدریان و پسریان ، با فاصله گرفتن از یک ایدئولوژی واحد و خلق کنشهای منفی، منجر به زوال هنجارها و پیوندهای مشترک اجتماع میشود. آنچه بیهقی از دوران مسعود غزنوی توصیف می کند،کینهکشی، فروگیری و بیاعتمادی است. مشارکت افراد غالبا در چنین جوی، منجر به بند کشیدن کارگزاران و تضعیف روحیه دلسوزان حکومت میشود، به طوری که اجتماع، با ایجاد و اعمال دسیسه کینهجویان و تایید پادشاه، رو به قهقرا و زوال میرود. برای تبیین گفتار خویش، از نظریه سرمایه اجتماعی رابرت پاتنام استفاده کردهایم. براین اساس، سرمایه اجتماعی را در سه بعد اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و حمایت اجتماعی در ماجرای دسیسه بوسهل زوزنی در باب آلتونتاش بررسی و تحلیل کردهایم. تمام نشانه و نمونههای ذکر شده از ماجرا، دیدگاه پاتنام را اینگونه تثبیت میکند که روابط درونگروهی دربار غزنوی، بر اساس کارکردهای منفعت طلبانه و بیاعتمادی پیش میرود. آنچه از این ماجرا به دست میآید، اعتمادسوزی، مشارکت منفی، افزایش احساس نا امنی و افول سرمایه اجتماعی است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
امیر پور رستگار
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز
محمدحسین کرمی
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :