خوانش موازی داستان اردشیر در شاهنامه فردوسی و کارنامه اردشیر بابکان

کارنامه اردشیر بابکان از معدود کتب باقیمانده به زبان پهلوی، در اواخر عهد ساسانی و حدود ششصد میلادی،است که به عنوان یکی از منابع مکتوب فردوسی در سرایش شاهنامه مورد استفاده قرار گرفته است. این کتابهمچنین از منابع اصلی شاهنامه ابومنصوری، که خود از منابع اساسی فردوسی به شمار می آمده، درروایت اردشیر از آغاز تا به انجام، بوده است. مقاله حاضر با بررسی همانندیها و تفاوتهای شاهنامه و کارنامه اردشیر بابکان در روایت زندگی اردشیر، به شناخت دلایل انحراف متن از مآخذ اطلاعاتی کهن خود میپردازد. فزونی همانندیهای شاهنامه و کارنامه اردشیر بابکان نسبت به تفاوتها، موید ریشههای مشترک و کهنی است که در حوزه منابع اصلی آن دو موجود بوده است، اما تفاوتهای دو متن به دو حوزه اساسی و بنیادی تقسیم میشود: اختلافات دینی و آیینی که معلول اندیشه زمانه و تحولات مذهبی دوران فردوسی و درگیری حوزه های دینی متاثر از مرزهای جغرافیای وزیستگاه شاعر است و اختلافات هنری و ذوقی که با دقتی وسواسگونه به گزینش مناسب روایتها انجامیده است

کلیدواژه ها:

شاهنامه ، کارنامه اردشیر بابکان ، حماسه ، روایت