ارزیابی واکنش ژنوتیپ های لوبیای معمولی نسبت به تنش خشکی با استفاده از شاخص های مختلف تحمل و حساسیت به تنش خشکی

ببه منظور بررسی ,واکنش ژ نوتیپ های لوبیای معمولی نسبت به تنش خشکی و ارزیابی شاخص های تحمل خشکی تعداد 102 ژنوتیپ لوبیای معمولی موجود در بانک ژن گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران انتخاب و در قالب طرح آگمنت در سه تکرار در شرایط آبیاری معمولی و تنش خشکی در سال زراعی 2016 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران واقع در کرج در سال زراعی 2016 اجرا گردید. در شرایط بدون تنش بیشترین عملکرد در ژنوتیپ102 با میزان 4/322 و کمترین در ژنوتیپ 78 و 85 با 04/1 گرم در متر مربع بود. در تنش رطوبتی بیشترین عملکرد در ژنوتیپ 2 با 2/162 و کمترین در ژنوتیپ 77 با 1/1 گرم در متر مربع بود. نتایج تحلیل همبستگی بین شاخص های مقاومت به خشکی و عملکرد دانه نشان داد که شاخص تحمل تنش(STI) و شاخص میانگین بهره وری(MP) و میانگین هندسی(GMP) دارای همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد در هر دو شرایط می باشند و برای شناسایی ژنوتیپ های با عملکرد بالادر هر دو شرایط تنش و بدون تنش مناسب هستند. ترسیم نمودار چند متغیره بای پلات و مقایسه نتایج آن با نمودار سه بعدی نشان داد که ژنوتیپ های 100، 63، 47، 88 و 76 متحمل ترین ژنوتیپ ها بودند. تجزیه کلاستر براساس شاخص های مورد بررسی ، ژنوتیپ ها را در سه کلاستر گروه بندی کردکه ژنوتیپ ها متحمل (100، 102، 2) در کلاستر سوم قرار گرفتند. کلاستر اول شامل ارقام حساس می باشد و ژنوتیپ های نیمه متحمل در کلاستر دوم قرار گرفتند.

کلیدواژه ها:

تنوع ژنتیکی ، تنش غیر زیستی ، آمار چند متغیره ، نمودار بای پلات