تحلیلی بر نقش جغرافیا و اقلیم در گردشگری و تجارت راه ری، برمبنای متون تاریخی

راه های ری، بخشی از راه های موسوم به راه ابریشم بوده است که این مقاله به واکاوی علل و چگونگی رونق گردشگری و تجارت این راه ها در تبعیت از وضعیت مناسب اقلیمی و طبیعی شهر ری پرداخته است. به این منظور به مدد متون تاریخی، نقشه ها، گزارش های باستان شناسی و نیز با مرور داده های موجود، ضمن دستیابی به چهره طبیعی شهر و راه های در گذار از آن، به واکاوی و تحلیل نسبت رونق راه ها و گردشگری شهر و زیست محیط آن پرداخته شده است. از منظر جغرافیا و مکان شهر ری از مهم ترین شهرهای بازرگانی جهان بوده که آن را دروازه جهان ، چهارراه بزرگ ، شاهراه دنیا و میانجی خراسان و گرگان و طبرستان و عراق معرفی کرده اند. مرکزیت و محوریت ری چنان چشمگیر بوده که بسیاری از بازرگانان ناگزیر به آمدوشد به ری بوده اند. ازیک سوی ری در میانه بسیاری از راه های تجاری مهم آن زمان قرار داشته است و ازسوی دیگر، در گستره بخش شرقی جهان اسلام، آنان که می خواستند به مکه مشرف شوند از ری می گذشتند. سفرهای زیارتی شیعیان هم در پیوند با ری بوده و مسافران نجف و کربلا و مشهد از ری عبور می کرده اند. جز اهمیت مکانی ری و به تبع راه ری، عوامل دیگری نیز در رونق بسیار راه ری موثر بوده اند که در این پژوهش بررسی شده اند. پرآبی نسبی راه ری؛ خوش آب وهوایی آن و خوش مسیری اش تاآنجاکه در منابع تاریخی آسان ترین و آبادترین راه ایران معرفی شده است. همچنین راه ری در دشت ری واقع بود که به نسبت سایر نواحی جنوبی جبال البرز، مسطح و آسان رو به شمار می رفت. زیرا جنوب راه ری، عمدتا، با بیابان ها و شمال آن با رشته کوه البرز محدود شده است. مجموعه این عوامل موجب رونق راه ری بوده است

کلیدواژه ها:

راه ابریشم ، رونق راه ری ، گردشگری شهر ری ، زیست محیط ، اقلیم و جغرافیا