نظامی مستقل تحت عنوان روانشناسی اسلامی

در باب امکان و یا عدم امکان بومی سازی علوم مختلف خصوصا علوم انسانی و به طور خاص روانشناسی اسلامی مطالب مختلفی گفته شده است اما ما کاری به این کشمکش نسبتا علمی در کشور نداریم بلکه مدنظر حقیر نگاهی است به رشته ای به نام ((روانشناسی اسلامی)) که یکی از گرایش های رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه های کشور است و هم اکنون تعداد زیادی از دانشجویان و علاقه مندان به روانشناسی در آن تحصیل می کنند. نکته قابل توجه این است، که رشته روانشناسی اسلامی در کشور ما اساسا یک نوع مغالطه علمی است! از این بابت که وقتی گفته می شود روانشناسی اسلامی در باور دانشجویان و علاقه مندان این باور به وجود می آید، که این رشته ای است که روانشناسی مدرن را به نوعی بومی کرده است، به طور معمول با این تصور این رشته باید یا از نگاه روانشناسی مدرن به متدها و آموزه های اسلامی نگاه کند و یا با توسل به آموزه های اسلامی به نقد و بررسی دانش روانشناسی و میزان مطابقت آن با آموزه های اسلامی بپردازد، و یا در نهایت با رویکردی مرزی و بینابینی به نوعی برای ایجاد سلامت روان مراجع در مواقعی از گزاره های دانش روانشناسی مدرن و در مواقعی از آموزه های اسلامی استفاده کند. اما این رشته هیچ کدام از این ها نیست این گرایش در واقع یعنی عملی ساختن کلام نقلی و کلام عقلی اسلام بصورت روزمره و مفید با روش های کاربردی روانشناسی روز و یعنی تبدیل واژگان آسمانی قرآن به معرفت، رفتار و اخلاق انسانی قابل اندازه گیری و از طریق تستهای روانشناسی یعنی بفعل درآوردن غنایم تربیتی ائمه اطهار در جوامع مدرن بشر امروز و فردا یعنی الهام گیری از اصول و فروع دین اسلام و بکارگیری آنها در ادبیات تعلیم و تربیت انسانی و ادغام در اصول روانشناسی مدرن یعنی همساز کردن دستورات انسان ساز اسلام با روش ها و تکنیک های مدرن روانشناسی و بلعکس هماهنگ نمودن اصول روانشناسی با ابعاد معرفتی، رفتاری واخلاقی اسلامی یعنی به چالش کشیدن روانشناسی مدرن امروز در پاسخگویی به نیازهای معنوی بشر امروز و فردا یعنی بازسازی هویت و شخصیت انسان امروز و فردا با تغییر و اصلاح ابعاد معرفتی، رفتاری و اخلاقی او یعنی تولید علمی نوین در فرهنگ تربیتی انسان امروز و پرورش متخصصین روانشناسی اسلامی بعنوان برترین و آخرین رسالت تربیتی الهی که مجهز به ابزار کاربردی علم رواشناسی روز می باشد. روشنفکران پیشاهنگ روانشناسی در واقع فیلسوفان باستان هستند، اما سنت و شکل روانشناسی نوین اندکی بیش ازصد سال سابقه دارد. صدمین سالگرد روانشناسی نوین در سال 1979 جشن گرفته شد. هرمن ابینگهاوس روانشناس قرن 19 می گوید: روانشناسی پیشین های دراز اما تاریخچه ای کوتاه دارد آنچه که فلسفه قدیم را از روانشناسی جدید متمایز می سازد و پیدایش یک نظام مستقل را نشان می دهد، رویکردها و فنون مورد استفاده است و اما اصطلاح روانشناسی اسلامی تحت عنوان علم النفس الاسلامی برای اولین بار در مقدمه کتاب الدراسات النفسیه عند المسلمین و الغزالی بوجه خاصه که تقریر دکتر احمد فواد الاهوانی است و استاد عبدالکریم العثمان تحریر کرده است در سال 1962 آمده است. این رشته علمی است با قدرت کاربرد سازی دستورات رفتاری اسلام (فقه) و دستورات معرفتی اسلام (عرفان) و دستورات اخلاقی اسلام (صفات) بطوری که انسان شدن، انسان بودن وانسان ماندن برای همه بشریت آسان و کاربردی و راهبردی شود. تئوری جدیدی با قابلیت اسلام را بعنوان یک ایدئولوژی نوین از نگاه تخصص روانشناسی بررسی کردن وایده هایش را بکار بردن است.

کلیدواژه ها:

روانشناسی ، اسلام ، دین ، قرآن