بررسی تاثیر آروماتراپی (رایحه درمانی) بر تغییرات غلظت پلاسمایی بیماران همودیالیزی

سابقه و هدف: امروزه با کنترل بیماریهای واگیر و افزایش امید به زندگی، بیماری های مزمن از جمله نارسایی مزمن کلیه بهعنوان یک مشکل اساسی بهداشتی درمانی مطرح می گردد چراکه 10 درصد هزینه های درمان را به خود اختصاص داده و یکی ازعلل عمده مرگ و میر در دنیا می باشد. با توجه به شیوع بالای بیماری های کلیوی و افزایش بیماران همو دیالیزی، و همچنینتغییرات کوتیزول در بیماران همودیالیزی و آسیب جسمی که در پی آن ایجاد می گردد، مراقبت های جسمی و روانی این بیمارانحائز اهمیت بسیار است. با تشخیص به موقع و درمان موثر اضطراب ناشی از تغییر سطح کورتیزول، می توان کیفیت زندگی، پیشآگاهی بیماری و بقاء بیماران را بهبود بخشید.مواد و روشها: در این مطالعه که از نوع کارآزمایی بالینی یکسوکور می باشد از روش نمونه گیری هدفمند و سرشماری دربیماران همودیالیزی بیمارستان گنجویان دزفول وابسته به دانشگاه علوم پزشکی دزفول استفاده شد.در این پژوهش طبق قرعهکشی سه روز فرد گروه مداخله (14 نفر) و سه روز روز زوج (12 نفر) گروه کنترل بودند.که برای گروه مداخله اسانس اسطوخودوسروی پارچه ریخته (هر بار یک قطره) می شد و به یقه لباسشان وصل می شد و از بیماران خواسته شد که به مدت 15 دقیقه به تنفسعادی خود ادامه دهند پس از هر هفته نمونه خون بیماران گرفته میشد . ابزارهای گردآوری داده ها شامل: فرم انتخاب بیمار ورضایت نامه، فرم مشخصات دموگرافیک و نمونه خون جهت اندازه گیری سطح کورتیزول خون، بودند.جهت تجزیه و تحلیل داده ازآمار توصیفی و استنباطی (آزمون لون وتی وابسته برای یکنواختی دو گروه و همچنین از MANCOVA) استفاده شد. یافته ها: میانگین نمرات میزان کورتیزول سرم بیماران همودیالیزی در گروه کنترل و مداخله در قبل از آروماتراپی تفاوت چندانی نداردندارد (18/88 در مقابل 20/12). همچنین بین میانگین نمرات کورتیزل اول و دوم بعد از آروماتراپی به ترتیب نسبت به قبل از آروماتراپی این دو گروه تفاوت چندانی ندارد (19/06 در مقابل 21/07) و (20/12 در مقابل 19/37). اما در میانگین نمرات کورتیزل سوم بعد از مداخله این دو گروه تفاوت آشکاری مشاهده میشود (20/60 در مقابل 16/44). نتیجه گیری: در پژوهش حاضرمیانگین نمرات سطح کورتیزول گروه مداخله قبل از آروماتراپی و هفته اول ، دوم و سوم (به ترتیب 07/12، 37/20، 19/21 و 16/44) بعد از آروماتراپی نشان داده شده که رایحه درمانی می تواند اثرات مثبتی در کاهش سطح کورتیزول داشته باشد. بنابراین میتوان به طور کلی نتیجه گرفت که رایحه اسطوخودوس در کاهش سطح کورتیزول که در هنگاماضطراب بیماران دیالیزی بالا می رود ،تاثیر معنی داری داشته است.

کلیدواژه ها:

رایحه درمانی ، همودیالیز ، کورتیزول