لزوم بازاندیشی در مفهوم و مساله تاخر فرهنگی در پیوند علوم انسانی و صنعت بررسی مورد خاص تلفن همراه ویژه کودکان ایرانی

اکثر کتب و منابع فارسی زبان در بحث آسیب رسانه های جدید (از ویدئو و ماهواره گرفته تا تلفن همراه و شبکه های اجتماعی) با مفهوم تاخر فرهنگی شروع می شوند و اکثر آنها در حوزه مطالعاتی و پیشنهادهای انتزاعی باقی مانده اند؛ شاهد این مدعا هم بدون شک همه آسیب هایی است که در آن مقالات همیشه وجود دارند و گوی سبقت را از فواید آنها ربوده اند؛ چرا که به عقیده نگارنده حلقه مفقوده یا عنصر مغفول مانده این مطالعات و آسیب شناسی ها، کمک گرفتن از صنعت و عمل در کاهش آسیب هاست؛ همان چیزی که در محل تولیدات این رسانه ها به آن توجه شده است؛ اما یا به ایران نرسیده است یا با تاخیر رسیده است و ما متخصصان علوم اجتماعی و ارتباطات، تنها به تاسف از تاخر فرهنگی بسنده کرده ایم و حتی تلاشی هم برای کمک گرفتن از صنعت جهت کاهش آسیب ها، مبذول نداشته ایم؛ مقاله حاضر می کوشد یکی از عرصه های این غفلت را به طور خاص مورد بررسی قرار دهد؛با یک فراتحلیل ساده و یا علمی از مقالات و کتب مختلف در حوزه سواد رسانه ای و فرزندپروری در عصر دیجیتال می توان دریافت که دغدغه اکثر والدین تامین محتوای سالم و دوری جستن فرزندانشان از محتوای غیر اخلاقی در فضای مجازی بصورت نامحسوس و با حداقل کنترل ها و احساس ناامنی و بی اعتمادی در فضای خانواده است، امر مهمی که در منابع موجود فارسی ، ضمن پرداخت به همه باید ها و نباید ها، خالی از ارائه راهکارهای عملی بوده است. برای مثال در اکثر مقالات غیر فارسی زبان از اختصاص تلفن همراه مخصوص کودکان جهت کنترل خردسالان یاد شده است که تکنولوزی های نوین و شرکت های ارائه خدمات فنی توانسته اند با در نظر داشتن دغدغه والدین، گوشی های تلفن مخصوص کودکان( که برای مثال تنها شماره های خاصی را ذخیره می کند، رنگ و شکل کودکانه دارد، سیستم موقعیت یاب خودکار دارد و...) طراحی و با قیمت اندک در اختیار خانواده قرار دهند. در ایران اما با عدم آگاهی بخشی و اطلاع رسانی درست ما به والدین، علیرغم رشد و توسعه چنین تکنولوژی هایی، چه به لحاظ سخت افزاری و چه نرم افزاری، گوشی موبایل مخصوص کودکان ؛ اگر چه مطرح شد اما در عرصه کاربرد نتوانست بازار مورد نظر را به خود اختصاص دهد و اکثرا شاهد هستیم که مادر یا پدر گوشی قبلی یا فعلی خود با همه امکانات اعم از اینترنت با اپلیکیشن های مختلف و... را در اختیار کودک 8 ساله با توجیه کنترل و تامین امنیت قرار می دهند و نسبت به آسیب های اعطای چنین وسیله ای بدون در نظر گرفتن لزوم آموزش های لازم به کودک، واقف نیستند؛ مقاله حاضر می کوشد ضمن بررسی ابعاد مورد اهمیت در زمینه استفاده کودکان از تلفن همراه، نمونه های عملی شده در ایران در طراحی و ساخت گوشی تلفن مختص کودکان را نیز مورد بررسی قرار دهد.

کلیدواژه ها:

تاخر فرهنگی ، تکنولوژی های نوین ، تلفن همراه ، فضای مجازی ، کودکان