ارزیابی شوری خاک با تحلیل تصاویر لندست-8 و مشاهدات زمینی (مطالعه موردی: بهشت گمشده استان فارس)

شوری خاک ازجمله مخاطرات محیطی بالقوه محسوب می ­شود. هدف از این تحقیق یافتن بهترین شاخص و مناسب ­ترین رابطه جهت برآورد شوری خاک و تهیه نقشه آن با استفاده از داده­ های دورسنجی است. بدین منظور ابتدا نمونه ­برداری تصادفی با استفاده از روش تور ماهی و اندازه ­گیری هدایت الکتریکی خاک سطحی (EC) انجام شد. سپس سطوح حد آستانه (92%، 95% و 98%) روی تصاویر خروجی هر شاخص اعمال شد. از روش های کمترین مربعات رگرسیون شده (LS-fit) و آنالیز مولفه اصلی (PCA) برای کانی های هالیت و ژیپس، همبستگی بین خروجی شاخص ­ها و داده­ های زمینی، خوشه­ بندی و تحلیل عاملی بین مقادیر EC و تصاویر خروجی استفاده شد. جهت انتخاب بهترین مدل حاصل از ترکیب باندهای لندست-8 و میزان شوری، از آزمون هم ­خطی، آزمون دوربین-واتسون و رگرسیون چندمتغیره پس رو استفاده شد. همچنین جهت ارزیابی رگرسیون چندمتغیره باندهای لندست8، از ضریب کاپای کوهن استفاده شد. کارایی شاخص ها براساس چهار معیار مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE)، میانگین انحراف خطا (MBE) و میانگین خطای مطلق (MAE) و ضریب تعیین (R2) ارزیابی شد. نتایج تحلیل عاملی کمترین فاصله را بین EC، شاخص شوری (SI) و شاخص درجه روشنایی (BI) نشان داد. به طوری که شاخص SI با مقدار 0.89 بیشترین همبستگی پیرسون را با EC داشت. در نمودار دندروگرام، شاخص SI با EC در یک خوشه قرار گرفتند و مقدار RMSE، MBE، MAE و R2 برای شاخص SI به ­ترتیب 0.16، 0.11، 0.12 و 0.76 برآورد شد. شاخص SI نسبت به بقیه شاخص ­ها و رگرسیون چند متغیره خطی (با ضریب توافق کاپای کوهن 60%)، نتایج بهتری ارائه کرده است.

کلیدواژه ها:

شاخص های شوری ، تحلیل عاملی ، رگرسیون چندمتغیره ، خوشه بندی سلسله مراتبی ، بهشت گمشده- فارس