نقش مراکز مذهبی در ایجاد همبستگی میان شهروندان با رویکرد سرمایه اجتماعی (مطالعه موردی: شهر فردوسیه)

در دوران شهرنشینی حاضر به ویژه در جوامع جهان سوم که بی­اعتمادی و عزلت بر زندگی اکثریت شهروندان سایه افکنده است، تلاش در جهت همبستگی اجتماعی و بالابردن سرمایه اجتماعی درون شهرها از مهم­ترین اهداف برنامه­ریزان و مدیران شهری می­باشد. به این منظور مذهب با تکیه بر ابزارهای مادی و معنوی خود نقشی به سزا در بالابردن حس تعلق و اعتماد اجتماعی و مهم­تر از همه ایجاد وفاق و همبستگی اجتماعی بین شهروندان می­تواند داشته باشد. هدف از این مطالعه، بررسی نقش مراکز مذهبی به ویژه مسجد در ایجاد همبستگی میان شهروندان با رویکرد سرمایه اجتماعی در مسجد جامع شهر فردوسیه شهرستان شهریار می­باشد. جامعه پژوهش را تمام شهروندان شهر فردوسیه تشکیل می­دهند. ابزار جمع­آوری داده­ها، پرسشنامه است. برای انجام این تحقیق با توجه به حجم نمونه تعیین شده از طریق جدول مورگان، تعداد 341 پرسشنامه میان شهروندان مورد مطالعه توزیع شد. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از مدل سازی معادلات ساختاری و با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) از طریق نرم­افزار Smartpls.2 استفاده شده­است. نتایج تحقیق نشان داد که مدل ایجاد شده برای ایجاد همبستگی میان شهروندان از برازش مناسبی برخوردار بود و عوامل پیشنهاد شده به خوبی توانایی اندازه­گیری مفهوم مورد نظر را دارند. بارهای عاملی به­دست آمده برای متغیرهای مشاهده شده بالاتر از 5/0 بود و سازه­ها از روایی و پایایی مناسبی برخوردار بودند؛ همچنین، بر اساس مدل ایجاد شده از طریق مدل­یابی ساختاری، اعتماد و مشارکت ارتباطی معنادار و مثبت با همبستگی اجتماعی داشتند، در حالی که انسجام اجتماعی ارتباطی معنادار با همبستگی اجتماعی نداشت.

کلیدواژه ها:

سرمایه اجتماعی ، مشارکت ، انسجام اجتماعی ، همبستگی اجتماعی ، شهر فردوسیه