ریخت شناسی داستان زال و رودابه، بهرام گور واسپینود، گشتاسب و کتایون

 شاهنامه، این جاودانه اثر فردوسی، قرن هاست بر تارک ادبیات ایران و حتی جهان جای دارد، در این بین ماجراهای عاشقانه­ی شاهنامه با توجه به تم غالب حماسی آن، کمتر کنکاش شده است. این جستار ­به بررسی وتحلیل داستان زال ورودابه و دو داستان مشهور دیگر شاهنامه، یعنی بهرام گور و اسپینود ، گشتاسب و کتایون می­پردازد. ماجراهای فوق از ­مشهورترین قصه های عاشقانه ­ی شاهنامه ­ی فردوسی ­می باشند. برای دستیابی به نتایج دقیق از این پزوهش، داستان ها را به شیوه ریخت شناسی تا حد ممکن به وسیله جداول و نمودارها مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهیم. سپس نتایج به دست آمده را بر همدیگر تطبیق می کنیم. هرچند از لحاظ ساختاری ویژگی های مشترکی بین سه داستان مشاهده می شود ولی چند ویژگی اصلی مانند تسلیم مسالمت آمیز قدرت و تغییر دین یکی از شخصیت های اصلی، اسپینود، از موارد اختاف بین داستان ها می باشد که قابل توجه است.

کلیدواژه ها:

پراپ ، ریخت شناسی ، زال و رودابه ، ساختار افقی قصه ، ساختارعمودی قصه ، شاهنامه فردوسی