ماهیت و آثار آرای مشورتی شورای نگهبان

با توجه به نقش ویژه شورای نگهبان در نظام جمهوری اسلامی ایران، فهم صحیح از ماهیت و آثار آراء مشورتی شورا نگهبان، گام مهمی در تبیین ویژگی ها و انتظارات از آن نهاد در ایفای وظایف قانونی اش است و به رفع نقص ها و کاستی ها و تلاش در راستای بهبود عملکردهای آن نهاد خواهد انجامید. لذا این پژوهش در صدد بررسی ماهیت و آثار آراء مشورتی شورای نگهبان می باشد. روش پژوهش حاضر توصیفی و تحلیلی می باشد که نگارنده در فصل اول در بحث های مجزا به تعاریف مفاهیم پرداخته است. در فصل دوم از نحوه کارکردهای شورای نگهبان و وظایف و اختیارات شورا در قانون اساسی بحث نموده است. در فصل سوم نیز آثار و ماهیت آراء شورای نگهبان و همچنین اساس و مبنای فقهی نظرات و آراء شورای نگهبان را مورد مطالعه قرار داده است. با بررسی ماهیت آراء و نظرات شورای نگهبان مشخص می شود که نظرات و آراء شورا در مواردی که کارکرد اصلی شورا تطبیق موضوع با حکم است، قضایی است، و در مواردی که به ارائه نظرات تفسیری و مشورتی می پردازد، مبتنی بر نوع خاصی از کارویژه تفسیری است. کارکرد فقهای شورای نگهبان در خصوص استعلامات دیوان عدالت اداری، نوعی عمل کارشناسی، و در امر انتخابات (در موارد نادری) سیاسی است. در خصوص آثار نظرات و آراء شورای نگهبان باید گفت که این آراء و نظرات دارای آثار مهم و پر اهمیتی بر کلیت نظام حقوقی کشور ما دارد و از این نظر بررسی آنها می تواند ملاک های لازم در تفسیر قانون اساسی و درک حدود و اختیارات نهادهای مختلف را برای ما تبیین کند. همچنین نظرات و آرای شورای نگهبان را می توان به دو دسته قضایی و غیر قضایی تقسیم نمود و از این طریق می توان آثار متفاوتی بر آن بار کرد.

کلیدواژه ها:

ماهیت ، آثار ، آراء ، شورای نگهبان.