بررسی دوز دریافتی عدسی چشم و غده تیروئید در توموگرافی کامپیوتری مغز کودکان

زمینه و هدف: توموگرافی کامپیوتری مغز (brain CT) بعنوان بالاترین آزمون CT در کودکان شناخته شده است. در این آزمون عدسی چشم و غده تیروئید بیماران در معرض پرتوگیری قرار دارند و ضروری است که به منظور بهینه سازی حفاظت پرتویی، میزان دوز دریافتی آنها ارزیابی و با مقادیر استاندارد مقایسه گردد. لذا هدف از مطالعه حاضر بررسی میزان دوز دریافتی عدسی چشم و غده تیروئید در CT مغز کودکان می باشد.مواد و روش ها: بعد از هماهنگی های لازم و کسب رضایت آگاهانه از والدین بیماران، 30 کودک زیر 15 سال مراجعه کننده به مرکز CT بیمارستان بزرگ دزفول برای ورود به مطالعه انتخاب گردید. بیماران به سه دسته 10 تایی زیر 5 سال، 5 تا 10 سال و 10 تا 15 سال تقسیم شدند. اندازه گیری های دوز با استفاده از تراشه های حساس ترمولومینسنت (TLD) مدل GR200 انجام شد. بعد از کالیبره کردن تراشه های TLD، برای هر بیمار 2 تراشه روی پلک هر چشم و 2 تراشه در جایگاه غده تیروئید روی سطح پوست قرار داده شد و CT انجام شد. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش20 تجزیه و تحلیل گردید.نتایج: میانگین دوز دریافتی سطحی عدسی چشم در گروه سنی زیر 5 سال، 5 تا 10 سال و 10 تا 15 سال به ترتیب 24/6mGy±3mGy؛ 36/6±5mGy و 42/2mGy±7 و برای غده تیروئید به ترتیب 6/0±1/8mGy؛ 11/3±2/2mGy و 10/0±8/9 محاسبه گردید. تفاوت آماری معناداری بین میانگین دوز دریافتی عدسی چشم با غده تیروئید و سن بیماران مشاهده گردید. نتیجه گیری: به نظر می رسد زاویه دادن گانتری در CT مغز تاثیر بسزایی بر مقادیر دوز دریافتی عدسی چشم دارد. مقادیر پایین دوز مربوط به غده تیروئید به دلیل جایگاه آناتومیکی آن می باشد که خارج از میدان تابش اولیه قرار دارد. مقادیر دوز اندازه گیری شده در این مطالعه بالاتر از مقادیر گزارش شده در مطالعات مشابه است که حاکی از عدم بهینه سازی حفاظ پرتویی در CT مغز کودکان می باشد. بکارگیری تکنیک های حفاظتی از قبیل استفاده از شرایط تابشی پایین و زاویه دادن گانتری می تواند میزان پرتوگیری کودکان را کاهش دهد.

کلیدواژه ها:

توموگرافی کامپیوتری ، دوز ، عدسی چشم ، تیروئید ، مغز