مطالعه تکتونیک فعال در تحول مخروط افکنه های اردستان با هدف پیش بینی کیفیت و آبدهی چاه ها و قنوات

مخروط افکنه ها محیط های رسوبی قاره ای هستند که به شکل مخروط از تجمع رسوباتی در اندازه های قطعه سنگ، قلوه سنگ و رسوبات دانه ریزی است که از تخریب حوضه آبریز فراهم گشته و در محل خروجی رودها از دره ها ته نشست شده اند. آلویم ها رسوباتی بانفوذپذیری بالا است. مخروط افکنه ها به علت نفوذپذیری و جذب آبهای سطحی حوضه های آبریز کوه های اطراف از نظر تشکیل سفره های آب زیرزمینی بسیار با اهمیت هستند. بسیاری از قنات های پر آب ایران در مخروط افکنه ها حفر شده اند (قنات ارونه و قنات دو طبقه مون). ضمنا، میزان آبدهی چاه های عمیق، قنات های منطقه، چشمه ها و کیفیت آب آنها از نظر شرب به اندازه عناصر متشکله و جنس آبرفت ها بستگی مستقیم دارد. فرایند رسوب گذاری، شکل و گسترش مخروط افکنه ها توسط فاکتورهای متعددی مانند فعالیت های تکتونیکی، آب و هوا، جنس سنگ بستر، تغییر در سطح مبنا و ابعاد حوضه آبریز کنترل می شود. تکتونیک و آب و هوا دو فاکتور اساسی هستند که در موقعیت و موجودیت مخروط افکنه ها نقش مهمی را به عهده دارند. در این تحقیق، بر مبنای ویژگی شکل و فاسیس، 38 مخروط افکنه بررسی شده است. ضمن معرفی آبرفت های منطقه، تاثیر تکتونیک فعال بر نحوه شکل گیری آنها نیز بیان گردید. با تجزیه و تحلیل مخروط افکنه از نظر جنس، اندازه ذرات و شکل، می توان میزان آبدهی چاه ها و کیفیت آب را قبل از حفر چاه پیش بینی کرد.

کلیدواژه ها:

مخروط افکنه ، تکتونیک ، فاسیس رسوبی ، آبدهی ، آبخوان ، ریخت شناسی (Morphology) ، کواترنر