محاسبه انتشار تکنولوژی در بخش بالادستی صنعت نفت و اثر آن بر هزینه تولید نفت و گاز در ایران

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 410

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

IEAC05_069

تاریخ نمایه سازی: 31 اردیبهشت 1398

چکیده مقاله:

در این مطالعه اثر پیشرفت های تکنولوژیکی و تخلیه مخزن در بخش بالادستی صنعت نفت ایران بر هزینه متوسط تولید، برای دوره زمانی 1396-1346، مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور ابتدا روند انتشار تکنولوژی در دنیا، در دوره 2017-1953 با استفاده از پنج متغیر که بیشترین تاثیر را در فعالیت های بخش بالادستی نفت در دنیا داشته اند، محاسبه شده است. سپس با استفاده از روند به دست آمده و به کمک مدل های اقتصادسنجی، اثر پیشرفت های تکنولوژیکی و تخلیه مخزن، بر متوسط هزینه تولید نفت و گاز در ایران،بررسی شده است. نتایج نشان می دهند که متغیر تکنولوژی، در کنار سایر متغیرهای توضیح دهنده رفتار هزینه، یک متغیر مهم و تاثیرگذار در کاهش هزینه متوسط تولید در بخش بالادستی از دهه 1340 تا اواسط دهه ی 1360 بوده است. یکی از دلایل مشخص این نتیجه، همسو بودن روند انتشار تکنولوژی در بخش بالادستی ایران با روند آن در دنیا تا سال 1368 می باشد. علاوه براین نتایج تخمین نشان دادند که از سال 1368 تا 1396 ، میان تغییرات هزینه و سطح تکنولوژی دنیا در بخش نفت، به دلایل متعدد از جمله دلایل سیاسی، جنگ، تحریم های اقتصادی علیه ایران و مشکلات مربوط به انعقاد قراردادهای نفتی و عدم توجه کافی به موضوع انتقال تکنولوژی، هیچ ارتباط معناداری وجودندارد.در این دوره، ورود تکنولوژی های روز دنیا به ایران در بخش بالادستی محدود و ناکامل بوده و در نتیجه فرآیند اکتشاف، توسعه و تولید به کندی صورت پذیرفته و علیرغم افزایش سرمایه گذاری واقعی ، هزینه متوسط تولید روندی افزایشی و با شتاب داشته است. در پایان نیز از یک رویکرد شبیه سازی ساده استفاده شدهکه در آن رفتار هزینه ای تولید در دو سناریو مقایسه شده است. سناریوی اول، شرایط موجود یعنی عدم ورود تکنولوژی به ایران از اواخر دهه ی 1360 و سناریوی دوم، استفاده از تکنولوژی روز دنیا می باشد. نتایج این شبیه سازی نشان می دهند که درصورت استفاده از تکنولوژی روز دنیا، هزینه متوسط تولید در ایران می توانست به مقدار قابل توجهی کمتر باشد و بهره وری در این بخش در سطح بالاتری قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

انتشارتکنولوژی ، اثر تخلیه مخزن ، بالادستی نفت و گاز ، هزینه تولید نفت و گاز

نویسندگان

نیلوفر بابایی

دانشجوی دوره دکتری علوم اقتصادی واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی