عوامل موثر بر درک خطر بلایا و استراتژی های بهبود آن: یک مطالعه مرور نظام مند

مقدمه: امروزه یکی از چالش های بزرگ پیش روی مدیریت، آمادگی و کاهش آثار بلایاست. از جمله عوامل کاهش خطر بلایا و اجرای سیاست های پیشگیرانه، میزان درک خطر بلایا است که به طور گسترده ای در ارزیابی و مدیریت ریسک گنجانده شده و از اولویت های اصلی سیاست گذاران در این حوزه می باشد. لذا این مطالعه با هدف تعیین عوامل موثر بر درک خطر بلایا در جامعه و استراتژی های افزایش درک خطر انجام می شود. روش ها: این مطالعه یک مرور سیستماتیک است. مقالات در پایگاه های اطلاعاتیof Web, P r google, Scopus, Science بدون در نظر گرفتن محدودیت زمانی تا سال 2016 با استفاده از لید واژه های مرتبط مورد جستجو قرار گرفتند. در مجموع تعداد 159 مقاله مرتبط با موضوع تشخیص داده شد. اطلاعات مقالات در فرم جمع آوری اطلاعات خلاصه گردیده و مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: مقالات در سه حوزه مرتبط با مخاطره، آسیب پذیری، ظرفیت و اکسپوز بودند. نوع مخاطره، پیامدهاو اثرات منفی و مثبت آنها، هشدار مخاطرات، اطلاع رسانی، انگیزه مالی، نگرانی، آگاهی، نگرش ها و هنجارهای اجتماعی، سطح تحصیلات، تجربه و اکسپوژر، سن، جنس، آموزش و پرورش، اعتقادات، طبقه اجتماعی، بافت زندگی. درآمد، شغل، اعتماد به مسولین و کارشناسان، پوشش رسانه ای و سلامت فیزیکی از جمله عوامل موثر در میزان درک خطر بودند. استراتژی های کاهش آسیب در جوامع محلی مبتنی بر مشارکت، افزایش ظرفیت مردم برای مقابله با مخاطرات با تاکید بر توانمند سازی از طریق دسترسی عادلانه به منابع آسیب پذیر، تشویق به فعالیت های داوطلبانه و توسعه دسترسی عمومی به منابع اطلاعاتی در افزایش درک مردم ضروری بودند. نتیجه گیری: در کشورهای مختلف به تبع فرهنگ، شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی عوامل متعددی در درک خطر مردم اثرگذار می باشند و لازم است به تبع شرایط فوق الذکر از استراتژی های مناسب جهت افزایش درک مردم نسبت به خطر بلایا استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

بلا ، درک خطر ، عوامل درک خطر ، استراتژی های افزایش درک