نمادهای حماسی در ادبیات انقلاب اسلامی

در طول هشت سال دفاع مقدس که اندکی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، مردم ایران درگیر آن شدند، عالی ترین نوعحماسه در جبهه های نبرد و ایثار تحقق یافته است.با این تفاوت که قهرمانان منظومه های حماسی قدیم، از قبیل رستم، سهراب، اسفند یار و دیگران ساخته و پرداختهی ضمیر آرمانگرای بشر نخستین بوده و حقیقت بیرونی نداشته اند. اوصاف و اعمال منتسب به آن قهرمانان نیز در شمارخوارق عادت به حساب می آمده و تحقق آنها از عهده ی بشر خارج بوده است، اما حماسه سازان جبهه های جنگ، سازندگانتاریخند و حقیقت تاریخی دارند.دلاوری ها و جانبازی های رزمندگان در جبهه های جنگ، نه در حیطه ی خیال و قلمرو اساطیر بلکه در مقابل چشمانحیرت زدهی تاریخ انجام شده است. آنچه رستم در عالم خیال و اساطیر انجام می داد، حسین فهمیده در عالم واقع و در جبهههای خون و قیام متحقق ساخت.به همین دلیل قسمت اعظم ادبیات انقلاب اسلامی در قلمرو حماسه و اندیشه های حماسی تکوین یافته است ودرخشانترین اندیشه های حماسی و عرفانی نیز در طول سالهای پس از انقلاب به رشته ی تحریر در آمده است. زیباتریندرونمایه های حماسی ادبیات انقلاب اسلامی در طول سالهای جنگ مسایلی چون عاشورا، جنگ تحمیلی، شهادت، مبارزاتانترناسیونالیستی، قدس و فلسطین می باشد.از آنجا که حماسه در شعر انقلاب اسلامی بیشتر نمود پیدا کرده است، در مقاله حاضر به بررسی برخی از نمودهایحماسی که در شعر انقلاب بخش عظیمی از آن را شعر جنگی تشکیل می دهد، می پردازیم.

کلیدواژه ها:

حماسه ، انقلاب ، نماد