سماع و رقص صوفیانه در آیینه زمان

یکی از بحث انگیزترین آدابی که در طریقت، صوفیان به آن باور دارند سماع است. این مسئله در طول تاریخ دستخوش تغییراتی شده است. از نظر عارفان متشرع، رقص صوفیانه بدعت بوده ولی از نگاه اهل تصوف سماع یکی از جلوه های ویژه وصل به خداوند محسوب شده که در ظاهر صوفی به شکل پایکوبی و شعرخوانی آشکار می گردد. قرن دوم تا هفتم هجری قمری نقطه عطف تحول در آداب و رسوم صوفیانه است. در این مقاله منشاء رقص صوفیانه و تغییراتی که در گفتار و کردار این طایفه در طی شش قرن پیدایش آن صورت گرفته، با استفاده از منابع و متن های به جای مانده از عارفان و مشایخ صوفیه از قبیل اللمع فی التصوف، قوت القلوب، شرح تعرف، رساله قشیریه، کشف المحجوب و مانند آن به شیوه توصیفی _ تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. نظریه های مختلف در مورد تعریف سماع، آداب سماع، انواع مجالس و اختیاری و ارادی بودن آناز جمله مسائلی است که در مورد آنها در این گفتار بحث شده است.

کلیدواژه ها:

سماع ، آداب طریقت ، مجالس صوفیان ، خانقاه