تاثیر استقرار نظام جدید حسابداری و گزارشگری مالی بخش عمومی ایران بر قابلیت مسیولیت پاسخگویی عمومی

در جوامع دارای نظامهای سیاسی مردم سالار، مردم از طریق انتخابات قدرت قانونی خود را به نمایندگان خویش تفویض مینمایند، لیکن حق پاسخ خواهی و دانستن حقایق را برای خود محفوظ می دارند. مردم سالاری ایجابمیکند دولت ها در برابر مردم که قدرت را به آنها تفویض کرده اند، پاسخگو باشند. مردم حق دارند با استفاده از حقوق شهروندی و حق پاسخواهی از نحوه تحصیل و مصرف منابع مالی عمومی و کارایی و اثربخشی برنامه های مقامات منتخب و میزان تاثیر اجرای برنامه های یاد شده در ارتقای سطح رفاه خویش آگاه شوند. سیستم اطلاعاتی و گزارشگری مالی مناسب نقش عمده ای در اجرای مسیولیت پاسخگویی در یک جامعه مردم سالار ایفا میکند بطوریکه پاسخگویی بدون بهره گیری از آن، امکان پذیر نمی باشد. سیستمی که در واقع یک جریان منصفانه و صحیح اطلاعاتی را بین دولت به عنوان پاسخگو و مردم و نمایندگان ایشان به عنوان پاسخ خواه ،برقرار کند و به پاسخ خواه این اطمینان را بدهد که دولت منابعی را که در اختیار می گیرد به نحوی مناسب و در جهت هدفهای مصوب نمایندگان ایشان مصرف می کند . نظام حسابداری و گزارشگری مالی بخش عمومی در ایران از ابتدای سال 1394 دچار تحول اساسی شده است و مقرر گردیده نظام جدید ظرف سه سال اجرایی و گزارشگری مالی بخش عمومی بر طبق این نظام انجام و به شهروندان و سایر استفاده کنندگان برون سازمانی ارایه گردد. هدف این نوشتار، ارزیابی ظرفیت و قابلیت های مسیولیت پاسخگویی نظام جدید حسابداری و گزارشگری مالی بخش عمومی ایران میباشد. در این راستا، ابتدا نقش و جایگاه مسیولیت پاسخگویی در تدوین نظام حسابداری و گزارشگری مالی بخش عمومی مورد بحث قرار میگیرد نتایج بررسی های به عمل آمده حاکیست؛ در طراحی و استقرار نظام حسابداری و گزارشگری مالی بخش عمومی ایران، ایفای مسیولیت پاسخگویی مالی به طرز صحیح و مبتنی بر مبانی نظری مربوطه مدنظر قرار نگرفته است و عدم توجه به این مهم موجب شده که اطلاعات مربوط به منابع مالی که طبق قانون برای هدف های مشخصی اختصاص یافته، گزارش نشود و اساسا تعداد حساب های مستقل مشخص نیست. لذا بررسی نقش و جایگاه مسیولیت پاسخگویی در نظام حسابداری و گزارشگری مالی بخش عمومی ایران به ویژه در شرایطی که تدوین استانداردهای حسابداری بخش عمومی ایران در سالهای اولیه تولد خود بسر می برد، ضمن ساده سازی یادگیری و آموزش مفاهیم حسابداری بخش عمومی، می تواند در جهت شناسایی چالش ها و موارد ضعف آن به منظور اصلاح رویه مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

گزارشگری مالی بخش عمومی ، مدل گزارشگری مالی ، حساب های مستقل ، مسیولیت پاسخگویی مالی ، مسیولیت پاسخگویی عملیاتی.