عملکرد حیاط مرکزی در اقلیم معماری گرم و خشک

نیاز انسان به طبیعت و ارتباط بین آنها در جهت رسیدن به معماری مطلوب از گذشته تاکنون یکی از ویژگی های بارز معماری سنتی ایران بوده است .از این جهت همواره دو مولفه، اقلیم و محیط را در طراحی ها لحاظ می کردند. که حیاط مرکزی در ساخت خانه ها و شکل گیری فضاهای سکونتی در اطراف آن به عنوان الگوی کهنی مورد توجه قرار می گرفت . ساخت حیاط مرکزی بیشتر در خانه های سنتی مناطق مرکزی ایران متداول بوده است . که به واسطه وجود چنین عنصری علاوه بر اینکه عاملی وحدت بخش و رابطی میان عناصر گوناگون فضای کالبدی خانه می باشد ، عناصر طبیعی چون آب، گیاه ، باد ، نور و سایه را با زندگی اهالی خانه مرتبط می کرده است . هدف از ساخت حیاط مرکزی صرفا یک عنصر تزیینی نبوده، بلکه معمار ایرانی باهنر خود و با رویکردی پایدار، سبب شکل گیری حیاط هایی متناسب با هر اقلیم در مناطق مختلف شده است .حیاط مرکزی با تناسبات خود و پاسخگویی به مشکلات هر اقلیم نقش بزرگی را در ایجاد آسایش برای ساکنین ایفا می کند .متاسفانه با ورود تکنولوژی و شیوهای جدید ساخت و ساز، برخی از عناصر معماری سنتی همچون حیاط مرکزی حذف شده است .