روش جدید برآورد تبخیر و تعرق واقعی در حوضه های آبریز با استفاده از منحنی فرود جریان سطحی خروجی

محاسبه تبخیر و تعرق واقعی به منظور برآورد حجم آب تجدیدپذیر در چرخه آب از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مقاله به بررسی و تشریح روش جدید محاسبه تبخیر و تعرق واقعی با استفاده از آنالیز ریاضی منحنی فرود جریان سطحی خروجی پرداخته شده است. در این روش با استفاده از روابط ریاضی حاکم بر مخازن غیر خطی و ارتباط ذخیره زیرزمینی و خروجی سطحی از حوضه، با آنالیز سری های زمانی داده های روزانه جریان سطحی در منحنی فرود، ابتدا رابطه ذخیره زیرزمینی و آبدهی خروجی سطحی در ماه های مختلف سال استخراج گردیده است. از آنجایی که تبخیر و تعرق در حوضه موجب کاهش حجم ذخیره و نیز شیب تندتر منحنی فرود می گردد، با مقایسه دو منحنی فرود در شرایط حداقل تبخیر ( زمستان ) و نیز در زمان حداکثر تبخیر و تعرق ( تابستان )، میزان تبخیر و تعرق واقعی در هر پله زمانی ( روز ) و سپس ماهان ه محاسبه می گردد. این روش محاسبه تبخیر و تعرق واقعی، تنها در حوضه های آبریز دارای سفره آزاد ، کم عمق، با آب و هوای نیمه خشک و دارای جریان پایه دایمی در خروجی قابل به کارگیری است. روش مذکور بر روی داده های روزانه 15 سال ایستگاه هیدرومتری دهکده سفید در انتهای محدوده مطالعاتی خسرو شیرین در استان فارس آزموده و تبخیر و تعرق واقعی بدست آمده با روش معمول بیلان ماهانه تورنت وایت مقایسه گردیده است.

کلیدواژه ها:

ذخیره آب زیرزمینی ، جریان پایه سطحی ، منحنی فرود ، تبخیر و تعرق واقعی