مدلسازی بازار دارایی های مختلف، بررسی تاثیر آنها بر یکدیگر پر تورم کل با استفاده از روش های تحلیل عاملی علیت گرنجری

به منظور انجام برنامه ریزی، سیاست گذاری تصمیمات اقتصادی صحیح توسط کارگزاران سیاسی اقتصادی هر کشور، نیاز به داشتن اطلاعاتی درست کارآمد از ارتباط بین متغیرهای مهم اقتصادی پیش بینی صحیح آنها است. از جمله این متغیرهای مهم اقتصادی نرخ تورم یا شاخص قیمت دارایی ها است. این دارایی ها شامل بازارهای پول ارز، سرمایه مالی دارایی های حقیقی است. بنابراین، با درنظر گرفتن این دارایی ها به عنوان یک عامل چند متغیره تاثیرگذار بر بازار، استخراج شاخصی که بتواند روند کل قیمتی این بازار را منعکس کند، جهت استفاده از آن در پژوهش های تکمیلی امری ضروری است. در بین روش های چند متغیره، تحلیل مولفه های اصلی روشی کارآزموده است که برای بررسی گروهی از متغیرهای همبسته مرتبط، مانند شاخص های وضعیت اقتصادی اجتماعی، رضایت شغلی، سلامت، اعتبار شخصی وضعیت سیاسی، به کار می رود. در این مقاله به بررسی پنج متغیر اصلی تاثیرگذار در بازار قیمت دارایی های ایران، شامل شاخص قیمت سهام (shpi)، دلار (expi)، سکه بهار آزادی (qpi)، زمین (gpi)، شاخص هزینه یک متر بنای مسکونی (hpi) پرداخته می شود. به دلیل ارتباط تنگاتنگ این متغیرها، افزایش قیمت یکی باعث کاهش قیمت بقیه یا حداقل برخی از آنها می شود بالعکس، سپس به چگونگی کاربرد روش شاخص سازی مولفه های اصلی در اقتصاد پرداخته می شود با استفاده از آن پنج متغیر معرفی شده، شاخص قیمت دارایی ها برای اقتصاد ایران محاسبه می شود که شامل دو قسمت شاخص قیمت دارایی های مالی (به دست آمده از متغیرهای مالی سهام، دلار سکه) دارایی های واقعی (به دست آمده از متغیرهای واقعی زمین مسکن) همچنین ترکیب آنها شاخص قیمت دارایی کل است در ادامه برای بررسی ارتباط بین قیمت کل دارایی ها تورم کل جهت این ارتباط از آزمون علیت گرنجری استفاده شده است که نشان از وجود ارتباط مثبت بین این دو متغیر می باشد، بنابراین با توجه به اهمیت بازار دارایی ها ارتباط آن با تورم لحاظ کردن آنها در مجموعه اطلاعاتی سیاست گذار امری ضروری می باشد.

کلیدواژه ها:

تورم ، بازار دارایی ها ، شاخص کالاها خدمات مصرفی ، روش تحلیل عاملی ، روش علیت گرنجری