نشان وارگی درفش های شاهان و پهلوانان در شاهنامه

درفش شاهان و پهلوانان در شاهنامه و دیگر متون حماسی از جهت نشان مندیهای نمادین و دلالتهای آیینی بسیار ارزشمندند. نشانه های نمادین بر پیکره درفشها و ویژگی های آنها در تحلیل مختصات فردی، اجتماعی و نیز ویژگی های درونی و روانی خداوندگاران آنها، با توجه به مطالعات توتمیسم، اهمیت می یابد. این بینش نمادگرایانه به انگاره ها، از عمق نگاه فردوسی به مثابه پردازنده حماسه ملی، در آفرینش قهرمانان با بازآفرینی شان و جایگاه و کارکرد ابزار وابسته به آنان همچون سلاح، درفش، اسب و سراپرده، در جهت تبیین آرمان های حماسه خبر می دهد. در شاهنامه، همخوانی این رمزگان ها و فرهنگ ورای آنها از قدرتی نشانه شناختی و کهن الگویی بهره می برد و بر مرکزیت و محوریت صفت یا صفاتی در دارندگان آنها دلالت دارد. از این رو، هر نقش و انگاره ای همچون نقش های طبیعی اجرام سماوی مانند خورشید و ماه و نیز نمادهای حیوانی اعم از نقش اژدها، شیر، گرگ، ببر، عقاب و توجه به برجستگی برخی رنگها همچون سیاه و بنفش در این درفش ها، شبکه درهم تنیده ای از مولفه های قوم شناختی را رقم می زنند که واکاوی آنها ظرافت های روان شناسیک هر کدام از شخصیت ها را با توجه به جایگاه حماسی شان آشکار می کند. برای دست یابی به این منظور توجه به فرهنگ های مختلف نمادها و نقش هریک از نشان وارهها در فضای حماسه، با توجه به چرخش های معنایی آنان در طول زمان اهمیت تازه ای پیدا می کند. گفتنی است که شیوه تحقیق در این مطالعه تحلیلی- توصیفی است

کلیدواژه ها:

درفش ، نماد ، شاهنامه ، شاهان ، پهلوانان