ارزیابی عملکرد برنامه ریزی ژنتیک در مدل سازی دمای متوسط ماهانه در نمونه های اقلیمی مختلف ایران

میانگین دمای ماھانه از کمیت ھای مھم در مطالعات اقلیم شناسی کشاورزی است و به این دلیل روش ھای متنوعی برای محاسبه آن ارایه شد است. در مطالعه حاضر، از روش برنامه ریزی ژنتیک (GP) برای مدل سازی دمای متوسط ماھانه در 11 ایستگاه سینوپتیک ایران با تنوع اقلیمی سرد و خشک تا گرم و خشک استفاده گردید. رھیافت فوق طی دو مرحله اجرا گردید: 1- آموزشمدل جھت تخمین سری زمانی داده ھا 2- صحت سنجی مدل توسعه یافته با استفاده از داده ھای واقعی. داده ھای مورد مطالعه در این تحقیق، سری زمانی دمای متوسط ماھانه می باشد که در شش الگوی حافظه ای (تاخیری) متفاوت آموزش دیدند. در مرحله دوم برای ارزیابی این مدل ھا از مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE) و ضریب تبیین (R2) استفاده شد. درنھایت مدل ھایی با دقت قابل قبول برای ایستگاه ھای مطالعاتی پیشنھاد شد. نتایج به دست آمده نشان می دھد که روش برنامه ریزی ژنتیک روش مناسبی برای مدل سازی کمیت میانگین دمای ماھانه می باشد. قابل ذکر است که دقت کارایی این روش در مناطق و اقلیم ھای مختلف، متفاوت بوده و ضرایب به دست آمده در سایر اقالیم نیازمند واسنجی است. در میان ایستگاه ھای مطالعاتی، بھترین مدل برای ایستگاه زابل با ضریب تبیین 0/96 و مجذور میانگین مربعات خطا 1/9 درجه سانتیگراد به دست آمد.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی ژنتیک ، دمای متوسط ماھانه ، مدل سازی