جلوه های دنیا در قرآن کریم و دیوان شهریار

قرآن کریم یکی از سرچشمه های فکری پربار شهریار و دیگر شاعران خوش ذوق است. استاد شهریار از این منبع عظیم غافل نبوده، اشعار خود را به طرق مختلف و شیوه های متنوع با آیه های قرآن کریم آراسته است تا آنجا که این اثرپذیری از قرآن، از ویژگی های بارز شعری این شاعر به شمار می رود. پس زمینه های شعر شهریار بیانگر انواع اثرپذیری وی از قرآن می باشد. در شعر این شاعر انواع اثرپذیری را میتوان یافت؛ مانند: اثرپذیری واژگانی، گزارهای تاویلی، تصویری، تطبیقی، الهامی بنیادی، تلمیحی، عکسی و چند سویه. در این پژوهش کوشیده ایم تا با نگاهی معناشناختی، حوزه ی معنایی دنیا را در قرآن و اشعار شهریار مورد مطالعه قراردهیم. در این باره، پس از نگاهی به موقعیت این واژه در کتب لغت، این مفهوم را در حوزه های معنایی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده ایم و با نگاهی به مفهوم دنیای نکوهیده و دنیای ستوده در قرآن کریم و اشعار شهریار، به قلمرو معنایی دنیا پرداخته و آن را تجزیه و تحلیل نموده ایم. نتیجه ی این پژوهش گویای این حقیقت است که واژه ی دنیا عنصری فراگیر برای تمام ارزش های اخلاقی است که در قرآن و اشعار شهریار شناخته شده است و نوع انتخاب انسان ها به جهت دهی آن در مسیر کمال یا انحطاط کمک میکند که حاصل آن یا ستایش است یا نکوهش.

کلیدواژه ها:

شهریار ، اوصاف دنیا ، دنیای نکوهیده ، دنیای ستوده ، ارتباط انسان با دنیا