آیین دادرسی در اسلام

منصب دادرسى جزیى از ریاست عامه، و خاص پیامبر (ص) و جانشینان بر حق اوست و پیامبر که مظهر کامل قواى سه گانه تشریع، قضا و اجرا بود، خود امر قضا را تصدى مىفرمود و جامعه ساده و محدود آن روز مدینه نیز جز این اقتضا نمى کرد، با گذشت زمان و گسترش قلمرو اسلامی، این مرجع رسیدگی نیز بدون تغییر و تحول نماند و در عرصه های بعد از حیات پیامبر (ص) دچار پیچیدگی و تکامل شد قضات در ابتدا فاقد جایى خاص براى دادرسى و نیز فاقد کاتب و دفتر براى ثبت احکام بودند که با توجه به نیاز سیستم قضایی اسلام این تحول شکل گرفت و به ثبت موارد دادرسی پرداخت و تحولی دیگر در آیین دادرسی رخ داد و آن تشکیل و استقلال سازمان قضایی و به وجود آمدن منصبی به نام قاضی القضات است که در زمان عباسیان که دوره تکامل آیین دادرسی است می توان اشاره کرد. این مقاله قصد دارد با مراجعه به اسناد تاریخی و بررسی روند و فزونی یافتن سیر تحول آیین دادرسی در برهه زمان تصویری درست و روشن از آغاز تا عصر تشکیل سیستم قضایی مستقل ارایه دهد

کلیدواژه ها:

آیین دادرسی ، دادرسی در حکومت پیامبر ، حکومت عباسیان ، مکان دادرس ، سازمان قضایی