بررسی پیامدهای حقوقی پسابرجام

این مطالعه به بررسی پیامدهای حقوقی پسابرجام در نظام بین الملل می بپردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی می باشد و برای جمع آوری اطلاعات از رویکرد اسنادی استفاده شده است. مهم ترین دستاورد حقوقی برجام خروج ایران از بند 7 منشور ملل متحد بود که ایران را کشوری متخاصم و تهدید علیه عرصه بین الملل به شمار می آورد. برجام به عنوان یکی از مهم ترین اسناد بین المللی ایران در خصوص انرژی هسته ای به شمار می رود که رویکرد نوینی برای فرایند ایران آغاز کرده است، این برنامه اقدام مشترک بین ایران و گروه 1+5 اگر چه دارای محاسنی بوده است اما وجود گریزگاه های حقوقی برای طرف دوم مذاکره سبب شده است که ماهیت برجام برای ایران کارکردی ضعیف را به همراه داشته باشد. برجام اگرچه سبب لغو وخروج پرونده هسته ای ایران از بند هفتم منشور ملل متحد شد و دیگر تهدید علیه امنیت بین الملل به شمار نمی رود اما نتوانسته است دستاوردهای اقتصادی و سیاسی خود را در ایران بر جای بگذارد، چرا که مهم ترین ضربه ناشی از تحریم های چندجانبه ایالات متحده و شورای امنیت حمله به سد دفاعی اقتصادی ایران بوده است. با گذشت زمان از برجام اگرچه سرمایه های ایران آزاد شده است اما عملا دلارهای نفتی به طور کامل به دست ایران نرسیده است شاید اشتباه استراتژیک ایران را باید در تصور بیش از حد قدرت 1+5 دانست که شرایط امروزین کاملا مشخص می کند تحریم های فلج کننده ایالات متحده به تنهایی به اندازه 5 قدرت بین المللی اثر گذار بوده است. ایالات متحده با استفاده از سیاست موازنه منفی علیه کشورهایی که در صنایع ایران سرمایه گذاری کنند توانسته است همچنان قدرت اقتصادی ایران را تحت کنترل درآورد ما توانستیم با برجام تهدید امنیتی را از ایران خارج کنیم اما مساله مهم که به صورت موازی وجود داشته و به آن توجه نشده است موضوع تحریم های نفتی و بانکی بوده است که به دلیل ماهیت کلی توافق نامه برنامه جامع مشترک امکان بازگشت در زمینه های دیگر مانند کارکردهای دفاعی ایران را به همراه دارد.

کلیدواژه ها:

برجام ، قعطنامه شورای امنیت ، اقدامات ایالات متحده ، نقض برجام