بررسی اپیدمیولوژیکی نوع حیوانات مهاجم در موارد حیوان گزیدگی شهرستان فریدونشهر (دوره 18 ساله): مطالعه کوهورت تاریخی

زمینه و هدف: نظر به افزایش موارد حیوان گزیدگی در سال های اخیر در ایران، این مطالعه به منظور شناخت نوع حیوانات مهاجم جهت انتخاب استراتژی پیشگیری، در شهرستان فریدونشهر در یک دوره 18 ساله ( از ابتدای سال 1379 تا پایان سال 1396) انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه کوهورت تاریخی توصیفی، اطلاعات مربوط به 2359 فرد حیوان گزیده که طی دوره 18 ساله در شهرستان فریدونشهر دچار گزش شده و برای آنها واکسیناسیون ضد هاری تزریق شده بود، با روش سرشماری از گزارشات موجود در مرکز بهداشت شهرستان گردآوری و با استفاده از نرم افزار SPSS ورژن 19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: بالاترین نرخ بروز در سال 1395 (497 در 100.000) و کم ترین نرخ بروز در سال 1380 (164 در 100.000) مشاهده شد. مهمترین حیوان مهاجم، سگ (2133 مورد=90/4%) و مابقی به ترتیب توسط گربه (5/3%)، گاو، الاغ، گوسفند، خرس، کفتار، گراز و ببر (3/1%) و گرگ و شغال و روباه (1/2%) ایجاد شده است. از کل موارد سگ گزیدگی، 92/8% توسط سگ های صاحبدار اهلی و 7/2% توسط سگ های ولگرد حادث شده که از این تعداد، 85/6% در مناطق روستایی و 14/4% در مناطق شهری شهرستان رخ داده است. در این مقطع 18 ساله 19 حیوان هار (مثبت) توسط اداره دامپزشکی تشخیص داده شد. نتیجه گیری: به دلیل اینکه در 18 سال گذشته، 84 % از کل موارد حیوان گزیدگی توسط سگ های اهلی خانگی (صاحبدار) رخ داده است، اتلاف حیوانات ولگرد در شهرستان، نه تنها در کاهش بروز موارد حیوان گزیده تاثیر چندانی نداشته، بلکه موجب افزایش هزینه ها و روش های غیر اخلاقی کشتار حیوانات می گردد. برنامه هایی نظیر آموزش صاحبان سگ ها جهت بستن حیوان و آموزش جمعیت تحت پوشش به ویژه دانش آموزان در مدارس، جهت مقابله با سگ های خانگی می تواند موثر واقع گردد.

کلیدواژه ها:

حیوان گزیدگی ، هاری ، اپیدمیولوژی ، فریدونشهر