بررسی تاثیر آموزش بر رفتار خودمراقبتی در بیماران دیابتی نوع 2 براساس تیوری و مدل های آموزش بهداشت: یک مطالعه ی مروری در ایران

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 405

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

IHSC11_490

تاریخ نمایه سازی: 5 آذر 1397

چکیده مقاله:

مقدمه: دیابت شایع ترین و مهمترین بیماری متابولیک در انسان است که به سبب شیوع فراوان آن امروزه به عنوان یک مشکل بزرگ بهداشتی در دنیا مطرح می باشد. بیماری زایی این عارضه، چه از نظر درمانی و چه از جهت از کار افتادگی بسیار بالا، یکی از عمده ترین مسایل بهداشتی، درمانی انسان ها در جوامع می باشد. خودمراقبتی فرایندی است که در آن بیمار از آگاهی و مهارت های خود برای انجام رفتارهای توصیه شده به وی بهره گیری می کند. بیماران برای خودمراقبتی و مدیریت بیماری خود نیازمند دریافت اطلاعات صحیح و معتبر برای درک وضعیت خود و همچنین همکاری در برنامه خودمراقبتی می باشند. این مطالعه با هدف بررسی مداخله آموزشی و پیش بینی کننده های رفتار خودمراقبتی در بیماران دیابتی نوع 2 براساس تیوری و مدل های آموزش بهداشت، به صورت یک مطالعه مروری در ایران انجام شده است. روش کار: مطالعه حاضر از نوع مروری ساده بود و جستجوی مقالات در پایگاه های اطلاعاتی ایرانی و بین المللی PubMed ، Scopus ، Iranmedex و Scholar Google بااستفاده از کلمات کلیدی فارسی و انگلیسی از جمله خودمراقبتی، بیماران دیابتی نوع 2، تیوری و مدل های آموزش بهداشت، مداخله آموزشی، پیش بینی کننده های رفتار خودمراقبتی و در محدوده زمانی سالهای 1391 تا فروردین 1397 انجام گردید. پس از جستجو از 65 مقاله یافت شده، 9 مقاله بر اساس معیارهای پژوهش انتخاب شدند. یافته ها: 9 مقاله انتخاب شده شامل چهار دسته: دسته اول بررسی اثربخشی مداخله آموزشی براساس مدل های آموزش بهداشت ( 44.44 درصد)، دسته دوم، فاکتورهای پیش بینی کننده مرتبط با انجام رفتارهای خودمراقبتی ( 22.22 درصد)، دسته سوم بررسی ارتباط سازه های مرتبط باخودمراقبتی دیابتی ها ( 22.22 درصد) و دسته آخر استفاده از آن برای نیازسنجی آموزشی خود مراقبتی در گروه هدف ( 11.11 درصد) بود. طی بررسی های انجام شده بیشترین تیوری و مدل های مورداستفاده در خودمراقبتی بیماران دیابتی نوع 2، اعتقاد بهداشتی ( 33.33 درصد)، عمل منطقی توسعه یافته ( 22.22 درصد)، خودکارآمدی ( 22.22 درصد) و پرسید-پروسید ( 11.11 درصد) بوده است. در تمام مطالعات انجام شده رفتار خودمراقبتی بر اساس تیوری و مدل های آموزش بهداشت و یا سازه های مدل قبل و بعد از آموزش و همچنین تفاوت معناداری در میانگین نمرات خودمراقبتی بین دوگروه کنترل و مداخله وجود داشت (P<0/05). نتیجه گیری: با توجه به این که خودمراقبتی یک موضوع حیاتی و اساسی برای بیماران دیابتی می باشد و آگاهی از دانش محدود دربین دیابتی ها و با توجه به شیوع بالای عوارض و کیفیت پایین زندگی در بین مبتلایان به دیابت، یافتن یک روش آموزشی مناسب و مداخله موثر برای انجام اقدامات بهداشتی و سلامتی و پیشگیرانه حایز اهمیت است، پیشنهاد می شود باتوجه به مطالعات بسیار اندک در حوزه خودمراقبتی براساس مدل و سازه های بهداشتی، آموزش ها و مداخلات موثر در این زمینه بر اساس تیوری و مدل های آموزش بهداشت و ارتقای سلامت انجام پذیرد و از مدل های ذکرشده در بخش نتایج و سایر مدل ها و سازه های مرتبط در این مطالعات استفاده شود.

کلیدواژه ها:

دیابت ، خودمراقبتی ، مدل ها وتیوری های آموزش بهداشت ، مداخله آموزشی ، پیش بینی کننده های رفتار خودمراقبتی