مقایسه کارایی حذف رنگ راکتیو بلاک 5 در فرایند ازن زنی کاتالیزوری با خاکستر استخوان اصلاح شده با اکسید منیزیم ونیترات آهن: طراحی آزمایشات بر پایه مدل آماری تاگوچی

زمینه و هدف: رنگ های شیمیایی مورد استفاده در فاضلاب نساجی علاوه بر پیامدهای زیست محیطی دارای اثرات سرطان زایی و جهش زایی بر سلامت انسان می باشند. بعلاوه نفوذ رنگ های متفاوت در آب های سطحی و زیرزمینی سبب برهم خوردن تعادل بیولوژیکی می گردد. هدف این مطالعه مقایسه کارایی کاتالیست خاکستر استخوان اصلاح شده با اکسید منیزیم و نیترات آهن در حذف رنگ راکتیو بلاک 5 بود. مواد و روش ها: ابتدا پودر خاکستر استخوان با نانو ذرات کلرید منیزیم و نیترات آهن اصلاح گردید. سپس تاثیر 4 پارامتر شامل زمان واکنش، غلظت اولیه آلاینده، دز جاذب و pH اولیه در 4 سطح مختلف به کمک طرح ماتریکس ترکیبی L_16 روش تاگوچی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشات ازن زنی کاتالیزوری در راکتورنیمه منقطع انجام گرفت. غلظت باقی مانده آلاینده با استفاده از اسپکتروفتومتر در طول موج 597 نانومتر قرایت گردید. آنالیز و تفسیر داده ها با استفاده از نرم افزار Minitab 16 انجام شد. نتایج: طبق نتایج حاصل از آنالیز داده ها شرایط بهینه حذف رنگ راکتیو بلاک 5 در زمان تماس 20 دقیقه، pH برابر 8، غلظت اولیه آلاینده 50 میلی گرم بر لیتر و دز کاتالیزور برابر 0/3 گرم بر لیتر برای اکسید منیزیم، و برای نیترات آهن به ترتیب برابر 15 دقیقه، 10، 10 میلی گرم بر لیتر و 0/1 گرم بر لیتر بدست آمد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که فرایند ازن زنی یک روش موثر در کاهش غلظت آلاینده از پساب فاضلاب های نساجی می باشد. همچنین اصلاح خاکستر استخوان با اکسید منیزیم راندمان بالاتری در حذف رنگ داشت. با درنظر گرفتن کلیه داده های حاصل از این تحقیق می توان دریافت که با بکار بردن روش آزمایش تاگوچی می توان در تعداد معینی از آزمایشات شرایط بهینه برای حذف رنگ را تعیین کرد.

کلیدواژه ها:

ازن زنی کاتالیزوری ، راکتیو بلاک 5 ، خاکستر استخوان ، اکسید منیزیم ، تاگوچی